W przypadku każdego znaku towarowego, który zostaje zgłoszony do rejestracji, osoby trzecie mogą wnieść sprzeciw powołując się na swoje wcześniejsze prawa, bez względu na to czy taki znak został zgłoszony w procedurze krajowej, unijnej czy międzynarodowej. W przypadku procedury krajowej jedną z podstaw wniesienia sprzeciwu, określoną w art. 1321 ust. 1 pkt 1 Prawa Własności Przemysłowej jest wykazanie, że używanie zgłoszonego znaku narusza prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich.
Co warte podkreślenia, do wskazanej kategorii nie zaliczamy praw ochronny przyznanych na wcześniejsze znaki towarowe, gdyż naruszenie tychże praw stanowić będzie oddzielną względną przeszkodę udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy. Omawiana przeszkoda będzie dotyczyła w szczególności prawa do: nazwiska, pseudonimu, firmy, nazwy osoby prawnej nie będącej przedsiębiorcą, prawa do wizerunku, prawa autorskiego, prawo z rejestracji wzoru przemysłowego, nazwy zespołu artystycznego, tytułu prasowego i tytułu dzieła lub wcześniejszego oznaczenia przedsiębiorstwa. Warto przyjrzeć się bardziej szczegółowo kilku przedstawionym powyżej kategoriom.
O naruszeniu prawa autorskiego będziemy mówić, gdy znak towarowy stanowi utwór, a określone korzystanie z niego można uznać za korzystanie z utworu na jednym lub więcej polach eksploatacji. Warto jeszcze przypomnieć, że abyśmy mogli mówić o utworze w rozumieniu art. 1 ust. 1 musimy mieć do czynienia z przejawem działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalonym w jakiejkolwiek postaci. O spełnieniu wskazanych wymogów będziemy mówili w szczególności w przypadku znaków graficznych oraz słowno-graficznych. Element graficzny, szczególnie bardziej skomplikowany, gdzie przejawia się „osobiste piętno” jego autora stanowić będzie utwór. Jako utworów nie zakwalifikujemy z kolei znaków prostych, a więc np. takich które składają się z podstawowych elementów geometrycznych, przedstawionych w prostej kolorystyce. Tym bardziej nie będzie możliwe więc uznanie za utwór znaku towarowego będącego pojedynczym kolorem, a znacznie utrudnione w przypadku znaku będącego kombinacją kolorów.
Bardzo rzadko, za znak towarowy będzie mógł zostać uznany znak słowny. Tutaj również warto podkreślić, że mówimy o określeniach słownych, które posiadają nawet bardzo dużą zdolność odróżniającą z punktu widzenia oznaczanych towarów. Jeżeli nazwiemy sklep sportowy „velvet oak”, bez wątpienia taka nazwa będzie posiadała wskazaną zdolność, mając na uwadze, że nie ma nic wspólnego z towarami sprzedawanymi w tego typu firmie. Niemniej nazwa ta nie jest oryginalna w rozumieniu prawa autorskiego, mając na uwadze, że stanowi proste zestawienie istniejących słów przypisane do danej działalności. Wydaje się, że można by przyjąć pewien margines dla odstępstwa od tej zasady w razie zgłoszenia znaku towarowego stanowiącego zarazem oryginalny tytuł dzieła (tytuły utworów zupełnie wyjątkowo mogą spełniać przesłanki ochrony prawnoautorskiej – zob. Nt 76).(tak: K. Osajda (red. serii), Ł. Żelechowski (red. tomu), Prawo własności przemysłowej. Komentarz. Wyd. 2, Warszawa 2022, art. 132(1)).
Dość istotna jest również możliwość naruszenia praw z rejestracji wzoru przemysłowego. Wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, fakturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację (art. 102 ust. 1 PrWłPrzem). Jeżeli uprzednio został zarejestrowany wzór przemysłowy, który jest trójwymiarowym produktem, jeżeli znak towarowy jest znakiem przestrzennym, może naruszyć ten wcześniejszy wzór, oczywiście w przypadku wystąpienia odpowiedniego stopnia podobieństwa.
Bardzo ciekawą kategorią wydają się nazwiska. Na wstępnie warto podkreślić, że nazwisko może zostać zarejestrowane jako znak towarowy, co jest z resztą w niektórych branżach powszechną praktyką. Nie ma przy tym znaczenia, czy takiego nazwisko jest nazwiskiem pospolitym czy prostym (np. Smith czy Kowalski). Przesłanka odmowna wystąpi, w szczególności, gdy znak zostanie zarejestrowany przez osobę, która nie nosi danego nazwiska, a także w przypadku rejestracji dokonanej przez osobę prawną, o ile oczywiście taki podmiot nie uzyskał stosownej zgody od zainteresowanego.
Podsumowując, należy pamiętać o tym, że nie tylko uprzednia rejestracja podobnego lub identycznego znaku towarowego może stać się podstawą sprzeciwu wniesionego co do rejestracji znaku towarowego. Mamy bowiem bardzo szeroką kategorię praw, powołując się na które, możemy doprowadzić do zablokowania rejestracji znaku. Szczególnie warto tu pamiętać o tak istotnych w prawie kategoriach ochronnych jako dobra osobiste czy prawa autorskie.
Niniejszy alert ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
autor:
