W dzisiejszym artykule z cyklu „Prawnik na Roli”, kontynuując tematykę Odnawialnych Źródeł Energii, zapraszamy Państwa do zapoznania się z unikatowym rozwiązaniem pozwalającym na produkcję energii z odpadów biodegradowalnych, a mianowicie elektrociepłowniami na gaz rolniczy, zwanymi potocznie Biogazowniami.
Biogazownie to zakłady zajmujące się produkcją biogazu, czyli gazu otrzymywanego podczas fermentacji beztlenowej odpadów biodegradowalnych, takich jak rośliny energetyczne, obornik czy inne odpady organiczne powstające w gospodarstwach rolnych. Stanowią one ekologiczne źródło odnawialnej energii, mogące także służyć do jednoczesnego ogrzewania wody, domostw i fabryk, czy nawet produkcji biopaliw. Użycie biogazu jest zatem znakomitą alternatywą dla wykorzystania paliw kopalnych czy gazu ziemnego.
W szczególności teraz, w kontekście toczącego się za naszą wschodnią granicą konfliktu oraz rosnących cen energii i procesu uniezależnienia się naszego kraju od dostaw rosyjskich surowców, warto pamiętać o tej możliwości.
Elektrociepłownie na gaz rolniczy nie tylko stanowią cenne źródło energii, ale też pomagają utworzyć swoisty układ zamknięty, w którym możliwe jest zagospodarowanie odpadów biodegradowalnych wymagających w innym wypadku wykorzystania przez gminy wyspecjalizowanych instalacji zajmujących się ich przetwarzaniem. Odpady organiczne dostarczane przez lokalnych producentów rolniczych w temperaturach nie przekraczających 40 ℃ poddawane są fermentacji beztlenowej. Wydzielany w tym procesie biogaz składający się głównie z metanu, dwutlenku węgla i innych gazów pochodzenia organicznego podlega suszeniu oraz odsiarczaniu. Następnie wykorzystywany jest do zasilenia generatorów prądotwórczych oddających energię do sieci elektroenergetycznej. Spaliny z silników na biogaz oraz ciepło powstałe w wyniku pracy generatorów wykorzystywane jest do ogrzania zbiorników na biomasę, a nadmiar powstałego tak ciepła może być wykorzystywany do ogrzewania budynków, suszenia zbóż lub obsługi innych instalacji.
Otrzymywany biogaz może zostać oczyszczony do jakości gazu ziemnego w zakładach przetwórczych i wprowadzany do sieci gazu ziemnego jako biometan (biogaz ziemny). Odpowiednio przetworzony biogaz prócz wykorzystania w elektrociepłowni może być również wykorzystany jako paliwo dla pojazdów posiadających instalacją gazową.
Jeszcze innym produktem powstającym wskutek pracy biogazowni jest tzw. poferment, czyli pozostałości pofermentacyjne z biogazowni mogące być wykorzystane jako alternatywa dla nawozów sztucznych w rolnictwie. O sukcesie w takim zastosowaniu pofermentu decyduje jego bogatsza od obornika zawartość azotu oraz mniej intensywny zapach. Ponad to, gdy powstaje on w drodze fermentacji suchej wyróżnia go lekka waga i łatwa do składowania forma, a także możliwość dalszego spalenia go celem pozyskania energii oraz ciepła.
To wszechstronne rozwiązanie jakim stanowią elektrociepłownie na gaz rolniczy nie jest szczególnie popularne w naszym kraju. W rejestrze Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa 9 lipca 2024 roku wpisanych było 166 instalacji wytwarzających biogaz rolniczy lub energię elektryczną z biogazu rolniczego. Przy czym zgodnie z danymi opublikowanymi przez Urząd Regulacji Energetyki pod koniec 2022 roku, łączna moc wszystkich biogazowni funkcjonujących w Polsce wyniosła 276,248 MW. Dla porównania w sąsiadujących z Polską Niemczech, które duże inwestycje w tę technologię rozpoczęły jeszcze w latach dwutysięcznych, zgodnie z danymi udostępnionymi przez World Biogas Association funkcjonuje aż 9.494 elektrociepłowni wykorzystujących biogaz do produkcji ciepła i energii elektrycznej o łącznej mocy 4,8 GW. Zgodnie z estymacjami poczynionymi przez German Biogas Associtation na rynku biogazowni w Niemczech może istnieć nawet 52.000 miejsc pracy, a wartość eksportu biogazu wynosić nawet 2,5 miliarda euro. Co uwidacznia skala rynku biogazowni u naszych sąsiadów, niewątpliwie w przyszłości możemy żywić duże nadzieje w związku z rozwojem tego sektora pozyskiwania energii w Polsce.
Reasumując, biogazownie to znakomite źródło odnawialnej energii pomagające zagospodarować biodegradowalne odpady organiczne w sposób nie tylko dostarczający energię elektryczną i ciepło, ale także produkty takie jak pofermenty czy biometan mogące zostać wykorzystane jako zamiennik nawozów sztucznych oraz gazu ziemnego.
Zapraszamy serdecznie do śledzenia naszego cyklu „Prawnik na Roli”, gdyż już niebawem pojawią się na nim kolejne artykuły kontynuujące tematykę Odnawialnych Źródeł Energii.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 16 października 2024 r.
autor:
