Odszkodowania dla rolników za szkody wyrządzone przez dzikie zwierzęta to istotna kwestia, która budzi wiele emocji i dyskusji. W Polsce problem ten dotyczy głównie strat spowodowanych przez dziki, sarny, jelenie oraz inne zwierzęta łowne, które niszczą uprawy i pastwiska. Rolnicy, których pola są regularnie dewastowane, często ponoszą znaczne straty finansowe, dlatego prawo przewiduje możliwość ubiegania się o rekompensatę.
Podstawą roszczenia o odszkodowanie za szkody wyrządzone przez dzikie zwierzęta są przepisy zawarte w ustawie z dnia 13 października 1995 r. – Prawo łowieckie (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1082) oraz w niektórych przypadkach ustawie o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1478).
Zgodnie z art. 46 ustawy – Prawo łowieckie dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego jest obowiązany do wynagradzania szkód wyrządzonych w uprawach i płodach rolnych przez dziki, łosie, jelenie, daniele i sarny.
Przepisy ustawy o ochronie przyrody regulują kwestię odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez zwierzęta objęte ochroną gatunkową. Zgodnie z art. 126 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez:
- żubry – w uprawach, płodach rolnych lub w gospodarstwie leśnym;
- wilki – w pogłowiu zwierząt gospodarskich;
- rysie – w pogłowiu zwierząt gospodarskich;
- niedźwiedzie – w pasiekach, w pogłowiu zwierząt gospodarskich oraz w uprawach rolnych;
- bobry – w gospodarstwie rolnym, leśnym lub rybackim.
Zgodnie z przepisami, rolnicy mogą ubiegać się o odszkodowanie za zniszczenia upraw i płodów rolnych, straty w sadach i plantacjach, zniszczenia pastwisk.
W związku z powyższym odpowiedzialność za wypłatę odszkodowań spoczywa przede wszystkim na kołach łowieckich właściwych ze względu na miejsce powstania szkody oraz Skarbie Państwa, w zależności od rodzaju zwierzęcia i okoliczności szkody. Aby uzyskać odszkodowanie, rolnik musi zgłosić szkodę w określonym terminie, zazwyczaj do kilku dni od jej powstania, do właściwego koła łowieckiego lub organu administracyjnego.
Następnie przeprowadzana jest wizja lokalna, podczas której ocenia się zakres zniszczeń i określa wysokość rekompensaty. Problemem często bywa niedoszacowanie strat lub długi czas oczekiwania na wypłatę środków. Dodatkowym utrudnieniem jest konieczność udowodnienia, że szkoda została wyrządzona przez konkretne zwierzęta, co nie zawsze jest łatwe.
W związku z tym wielu rolników apeluje o uproszczenie procedur i zwiększenie skuteczności systemu odszkodowawczego. Władze oraz organizacje rolnicze podejmują działania mające na celu poprawę sytuacji, m.in. poprzez propozycje zmian legislacyjnych czy wprowadzenie dodatkowych form zabezpieczeń. Niemniej jednak problem szkód łowieckich wciąż pozostaje palącą kwestią, wymagającą dalszej pracy nad optymalizacją systemu rekompensat i lepszą ochroną interesów rolników.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 25 marca 2025 r.
autor/redaktor cyklu:
Nasze artykuły i alerty prawne możesz otrzymywać jako pierwszy, prosto na swoją skrzynkę mailową! Zapisz się do newslettera klikając w link lub skontaktuj się z nami pod adresem mailowym social@kglegal.pl, aby spersonalizować wysyłane treści.
