Po ustaniu pandemii COVID-19 bardzo szybko wróciliśmy do normalnego funkcjonowania. Opustoszałe ulice, konsternacja w służbie zdrowia i paraliż gospodarki – wszyscy zapewne mamy nadzieję, że więcej się to już nie powtórzy. W celu pomocy przedsiębiorcom wprowadzano kolejne tarcze antykryzysowe. Jedną z form pomocy była możliwość uzyskania subwencji, która w części lub w całości mogła zostać umorzona. Przedsiębiorcy, którzy skorzystali z tej formy wsparcia, mogą się teraz zdziwić, gdy o podatek w związku z umorzoną subwencją upomni się fiskus.
Przesądził o tym Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 16 lutego 2024 r. o sygn. akt II FSK 1358/23. Sprawa dotyczyła spółki, która osiągnęła przychód poniżej 2 mln euro i jednocześnie uzyskała umorzenie subwencji z tarczy antykryzysowej. Suma wykazanych przychodów i umorzonej subwencji przekroczyła 2 mln euro. Spółka wystąpiła do Krajowej Informacji Skarbowej z pytaniem, czy będzie uprawniona do stosowania 9% stawki CIT w przypadku, gdy bez uwzględnienia kwoty umorzonej subwencji jej przychody nie przekroczą 2 mln euro netto?
W wydanej interpretacji podatkowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że skoro limit 2 mln euro uprawniający do niższej stawki podatku jest uzależniony od przychodu, a nie od przychodu ze sprzedaży (tak jak w przypadku uzyskania statusu małego podatnika), wlicza się do niego również kwota umorzonej subwencji. W związku z tym spółka powinna stosować 19% stawkę podatku.
Rozpatrując skargę spółki na interpretację, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie przedstawił odmienne stanowisko. Odwołał się on bowiem do celu udzielenia wsparcia, którym było zapewnienie płynności finansowej, rekompensata szkód wywołanych pandemią i ochrona miejsc pracy. Racjonalny prawodawca tworząc program nie zakładał zatem, że otrzymanie wsparcia pogorszy sytuację podmiotu, który z niego skorzysta. WSA przypomniał też, że rozporządzeniem Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z 16 lipca 2021 r. zaniechano poboru podatku dochodowego od dochodów (przychodów) osiągniętych z umorzenia subwencji finansowanej przez Państwowy Fundusz Rozwoju S.A. Zatem celem udzielenia wsparcia nie było zapewnienie większych wpływów podatkowych.
Ze stanowiskiem tym nie zgodził się jednak Naczelny Sąd Administracyjny, który rozpatrywał skargę kasacyjną. Uznał on bowiem, że w sprawie należy stosować wyłącznie wykładnie językową, która jednoznacznie potwierdza, że umorzona subwencja stanowi przychód podatkowy. Gdyby miało być inaczej ustawodawca zwarłby to wprost w ustawie. Podkreślił również, że pomoc państwa polega na neutralności podatkowej przyznania subwencji oraz jej umorzenia. Nie może wywodzić przyznania innych preferencji podatkowych, w tym obniżonej stawki CIT, jeżeli wola ustawodawcy w tym zakresie nie została należycie wyrażona w sposób normatywny. Wyrok ten jest prawomocny.
Niestety Naczelny Sąd Administracyjny szybko zapomniał o realiach panujących w czasie pandemii i nie wziął pod uwagę tego, że celem udzielania wsparcia było odciążenie przedsiębiorców, a nie zwiększanie ich podatku. Ustawodawca, jak wiele przepisów z tamtego okresu, również te dotyczące tarcz antykryzysowych, pisał w pośpiechu i nie napisał wprost, że umorzona subwencja nie stanowi przychodu podatkowego. Nie można mu odmówić chęci pomocy, niestety zapomniał chyba, co jest wybrukowane dobrymi chęciami…
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 10 czerwca 2024 r.
autor/redaktor cyklu:
