Ustawa „lokal za grunt” – podstawowe informacje

16.02.2021 | Wtorkowe Poranki dla Budowlanki

Pewnie już wszyscy Państwo słyszeli o ustawie „lokal za grunt”, czyli o ustawie z dnia 16 grudnia 2020 r. o rozliczaniu ceny lokali lub budynków w cenie nieruchomości zbywanych z gminnego zasobu nieruchomości. Mimo wszystko nasz cykl dotyczący tej tematyki chcemy rozpocząć od podstawowych informacji o tym akcie prawnym, żeby nikt nie miał wątpliwości, od kiedy ta ustawa obowiązuje i jakie są jej podstawowe założenia.

Zacznijmy od procesu legislacyjnego, ustawa została uchwalona przez Sejm w dniu 16 grudnia 2020 r., bez poprawek przyjęta przez Senat, podpisana przez Prezydenta w dniu 21 stycznia 2021 r., zaś opublikowana w Dzienniku Ustaw w dniu 2 lutego 2021 r. Zgodnie z jej art. 23 wejdzie w życie w dniu 1 kwietnia 2021 r.

Należy wskazać, że ustawa wchodzi w skład Narodowego Programu Mieszkaniowego. Celem ustawodawcy było ograniczenie barier w prowadzeniu działalności inwestycyjnej i zwiększenie jej skali poprzez rozszerzenie dostępu do nieruchomości o potencjale inwestycyjnym oraz wsparcie samorządów gminnych w realizacji ich zadań, w tym polityki mieszkaniowej. W uzasadnieniu ustawy wskazano, że (opierając się na danych Głównego Urzędu Statystycznego) mimo istniejących rozwiązań (np. w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami) aktywność gmin w zakresie zwiększenia dostępu do nieruchomości o potencjale inwestycyjnym pozostaje nie w pełni wykorzystana.

Wobec tego ustawa określa zasady, na jakich będą mogły być zbywane na rzecz prywatnych inwestorów nieruchomości należące do gminnego zasobu nieruchomości. Co ważne, w ramach zapłaty, część ceny będzie mogła być rozliczona poprzez przekazanie na własność gminy lokali lub budynków.

Ustawa znajdzie zastosowanie tylko do gmin i gruntów będących w gminnym zasobie nieruchomości. Z kolei inwestor został określony jako podmiot, który ubiega się o nabycie albo nabył nieruchomości z gminnego zasobu nieruchomości z rozliczaniem w cenie tej nieruchomości ceny lokali lub budynków przekazywanych przez ten podmiot na własność gminie.

O zbyciu nieruchomości z gminnego zasobu będzie decydowała rada gminy w drodze uchwały, do której dołączany będzie operat szacunkowy określający wartość tej nieruchomości sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego. W uchwale określona będzie: minimalna i maksymalna liczba oraz powierzchnia użytkowa lokali lub budynków, ich przeznaczenie, minimalny standard, wymogi dotyczące lokalizacji oraz cenę za 1 m2 powierzchni użytkowej lokalu lub budynku.

Wymogi dotyczące lokalizacji lokali lub budynków przeznaczonych do przekazania przez inwestora na własność gminie w ramach rozliczenia „lokal za grunt” mają obejmować wskazanie, że lokale lub budynki mogą pochodzić: (i) wyłącznie z inwestycji, (ii) z inwestycji lub przedsięwzięcia innego niż inwestycja albo (iii) wyłącznie z przedsięwzięcia innego niż inwestycja.

Łączna cena lokali lub budynków przeznaczonych do przekazania przez inwestora na własność gminie w ramach rozliczenia nie może być wyższa niż wartość nieruchomości, której dotyczy uchwała określona w operacie szacunkowym.

Zbycie nieruchomości będzie następowało poprzez jej sprzedaż w drodze przetargu przeprowadzanego w formie przetargu nieograniczonego organizowanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) gospodarującego gminnym zasobem nieruchomości, z którego pochodzi zbywana nieruchomość. Ustawa wymienia również szczegółowe informacje, które będą musiały znaleźć się w ogłoszeniu o przetargu oraz ofercie inwestora. Ustawa przewiduje również zmiany w innych ustawach wspierających realizację budownictwa mieszkaniowego, w tym budownictwa wspierającego gospodarkę mieszkaniową poszczególnych gmin. Ustawa dopuszcza możliwość ubiegania się przez najemców zasobu mieszkaniowego uzyskanego przez gminę w ramach rozliczenia „lokal za grunt” i wniesionego do spółki gminnej lub spółki Skarbu Państwa o dopłaty do czynszu w ramach programu „Mieszkanie na start”, rozszerzenie dostępu do nieruchomości o potencjale inwestycyjnym gospodarowanych przez Krajowy Zasób Nieruchomości, dodatkowe zachęty dla gmin do angażowania się w działania służące realizacji polityki mieszkaniowej państwa, powodujące preferencje przy łączeniu działalności promieszkaniowej z innymi formami działania przez gminy na rzecz lokalnych społeczności.

W kolejnych tygodniach będziemy chcieli Państwu przybliżyć rozwiązania przyjęte w ustawie i ich skutki. Już za tydzień wskażemy na potencjalne korzyści dla inwestorów i gmin, które pojawiają się w wyniku zastosowania przepisów tej ustawy.

Niniejszy alert ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.

Jednocześnie miło nam poinformować, że Polski Związek Firm Deweloperskich zgodził się objąć swoim patronatem nasz cykl związany z ustawą „lokal za grunt”.

Jeżeli jeszcze nie są Państwo na naszej liście mailingowej zapraszamy do wysłania maila na social@kglegal.pl z informacją, że chcecie Państwo otrzymywać „Wtorkowe Poranki dla Budowlanki”.

autor:

Aleksandra Jastrzębska

Radca prawny
+ 48 514 585 772 | a.jastrzebska@kglegal.pl

redaktor cyklu:

dr Joanna Barzykowska

Adwokat, wspólnik
+ 48 502 677 504 | j.barzykowska@kglegal.pl