Stało się! Wreszcie inaugurujemy nowy cykl pn.: „Prawnik na roli”. Pierwszym tematem, który zostanie wnikliwie omówiony są odnawialne źródła energii w rolnictwie. W dzisiejszym artykule przedstawimy produkty Odnawialnych Źródeł Energii (dalej: „OZE”) dla rolnictwa oraz wskażemy ich zalety.
Od kilku lat OZE w rolnictwie stanowią fundamentalny element transformacji gospodarki w kierunku neutralności klimatycznej. Ze względu na coraz większe zużycie energii konwencjonalnej, rolnictwo stoi przed ogromnym wyzwaniem zminimalizowania zmian klimatycznych, przy jednocześnie szybko rosnących cenach energii. Z tego względu OZE w rolnictwie stanowią nie tylko ekologiczną alternatywę, ale także tworzą nowe narzędzie zapewniające niezależność energetyczną i stabilność ekonomiczną.
W rolnictwie coraz większe znaczenie odgrywają agrofotowoltaika, farmy wiatrowe, biomasa, pompy ciepła, które zastępują konwencjonalne źródła energii. Musimy zdawać sobie sprawę, że zapotrzebowanie na energię jest pokrywane głównie z paliw kopalnych, tj.: węgiel, ropa naftowa, gaz ziemny, których zasoby są nieodnawialne i w przyszłości ulegną wyczerpaniu. Stąd też należy podkreślić, że prowadzenie racjonalnej polityki może spowodować, że OZE w pełni zaspokoją potrzeby energetyczne gospodarstw rolnych oraz staną się przedmiotem nowego modelu biznesowego dla rolników (już nie tylko prosumentów).
Agrofotowoltaika
W procesie fotowoltaicznym energię elektryczną wytwarza się z promieniowania słonecznego. W gospodarstwach rolnych agrofotowoltaika funkcjonuje poprzez wykorzystanie trzech metod, tj.: (i) instalowanie paneli na ziemi, a w przestrzeniach pomiędzy nimi można uprawiać rośliny, które utrzymują żyzność gleby, (ii) montaż paneli na konstrukcji napowietrznej, tj. dedykowanym szkielecie, pod którym mogą rosnąć rośliny, skutecznie utrzymując żyzność gleby, (iii) instalowanie paneli na dachu budynku. Energia pozyskiwana z agrofotowoltaiki może być wprowadzana do sieci lub wykorzystywana do użytku osobistego.
Farmy wiatrowe
Energia wiatrowa jest przekształcana w energię elektryczną za pomocą turbin wiatrowych. Inwestycje w zakresie farm wiatrowych, tak jak przy agrofotowoltaice, doprowadzą do rozwoju regionów, będą generować wysokie przychody dla właścicieli gruntów oraz przyczynią się do wzrostu gospodarczego. Z naszego doświadczenia wiemy, że elektrownie wiatrowe nie wymagają dużej powierzchni, a co więcej rolnik będzie mógł efektywnie wykorzystać nieużytki, jak i grunty rolne o słabej klasie. Niemniej podkreślamy, że tak jak agrofotowoltaika sprawdzi się świetnie na obszarze całego kraju, tak przy elektrowni wiatrowej należy wziąć pod uwagę warunki wiatrowe. Wynika to z faktu, że dla prawidłowej i efektownej pracy elektrowni wiatrowej wymagana jest minimalna średnia prędkość wiatru wynosząca ok. 5 m/s.
Biomasa
Zgodnie z Rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. biomasa oznacza ulegającą biodegradacji frakcję produktów, odpadów i pozostałości z produkcji rolnej (w tym substancje pochodzenia roślinnego i zwierzęcego), leśnej i powiązanych gałęzi przemysłu, w tym rybołówstwa i akwakultury, a także biogazy i ulegającą biodegradacji frakcję odpadów przemysłowych i komunalnych. Biomasa może być przetworzona na biopaliwa oraz służyć w wytwarzaniu energii elektrycznej oraz cieplnej. Biomasa to idealne rozwiązanie na zniwelowanie efektu cieplarnianego, bowiem w rolnictwie występują nieograniczone ilości materiału biomasowego, z którego możemy uzyskać energię. Materiał ten to: słoma, siano, łęty, ścinki, kora, wióry, trociny, odpady z produkcji zwierzęcej, osady ściekowe odwodnione, rośliny energetyczne.
Odnosząc się do zalet OZE w rolnictwie, należy podkreślić, że „rolnictwo jutra” jest niezaprzeczalnie związane z energetyką odnawialną. Wysokie ceny energii elektrycznej, trudności z zakupem tradycyjnych nośników energii, poszanowanie przyrody, dbałość o środowisko naturalne, redukcja emisji gazów cieplarnianych, ograniczenie ryzyka z przerwami w dostawach energii to największe zalety OZE. Do tej listy należy dodać również nowy model biznesowy w rolnictwie, który pozwala efektywniej zarządzać słabszymi gruntami rolnymi. Model ten polega na wydzierżawianiu gruntów pod instalacje OZE, jak również umożliwia rolnikom samodzielne realizacje inwestycji OZE, jak też grupowo w formie spółdzielni energetycznych.
Transformacja energetyczna stała się faktem. Instalacje fotowoltaiczne, farmy wiatrowe, auta elektryczne, biogazownie, pompy ciepła są dziś nieodłącznym elementem polskiej gospodarki, w tym rolnictwa. Niemniej wykonywanie własnych inwestycji wykorzystujących OZE wymaga jednak odpowiedniego przygotowania, wdrażania nowoczesnych rozwiązań, wsparcia w spełnieniu wszystkich procedur prawnych oraz w zawarciu umowy, której treść powinna odzwierciedlać zasadę równości stron umowy.
W następnych tygodniach będziemy kontynuować temat OZE i już teraz zapraszamy Państwa do kolejnego artykułu, w którym przedstawimy możliwe do uzyskania dofinansowania.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 10 lipca 2024 r.
autor/redaktor cyklu:
