Rozwiązanie umowy o pracę przez pracownika za wypowiedzeniem stanowi najczęściej spotykaną formę rozwiązania umowy z pracodawcą. Może do tego dojść w wyniku wystąpienia szeregu sytuacji – przede wszystkim w momencie, gdy pracownik po prostu chce zmienić pracę i otoczenie, ale również w (jednostkowych) trudnych sytuacjach – w tym zakresie można wskazać chociażby na poddawanie pracownika mobbingowi.
Pracownik, który postanowi zakończyć współpracę z pracodawcą, może skorzystać ze znanej wszystkim możliwości – wypowiedzenia umowy. Jak jednak je skonstruować i czym ono dokładnie jest? Otóż wypowiedzenie jest jednostronnym oświadczeniem strony umowy – w tym wypadku pracownika. Powinno ono być złożone na piśmie, w taki sposób, aby odbiorca mógł się z nim zapoznać. Wówczas staje się ono skuteczne, a pracownikowi zaczyna biec termin wypowiedzenia.
Jak już niejednokrotnie wskazywano w naszym cyklu – terminy wypowiedzenia zależą od stażu pracy pracownika u danego pracodawcy. Wynoszą więc 2 tygodnie (przy stażu do 6 miesięcy), 1 miesiąc (przy stażu co najmniej 6 miesięcznym) oraz 3 miesiące (przy stażu co najmniej 3 letnim).
W oświadczeniu o rozwiązaniu umowy (potocznie zwanym wypowiedzeniem) należy zawrzeć:
- miejscowość i datę,
- dane pracodawcy i dane pracownika,
- datę umowy o pracę, która obowiązuje między stronami,
- oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem oraz wskazanie terminu upływu tego wypowiedzenia,
- podpis pracownika,
- podpis i data odebrania oświadczenia przez pracodawcę.
Warto wspomnieć, że przepisy prawa nie obligują pracownika do wskazania przyczyny zakończenia współpracy – nie musi on więc odpowiadać na takie pytania.
Pracownik po dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę dysponuje również możliwością ustalenia z pracodawcą wcześniejszego okresu rozwiązania umowy – takie ustalenie nie wpłynie na zmianę trybu wypowiedzenia umowy, jednak może pomóc w przypadku woli wcześniejszego przejścia pracownika do innego pracodawcy.
Co do zasady, tak złożone wypowiedzenie jest zdecydowanie najprostszym sposobem rozwiązania umowy o pracę. Pojawiają się jednak w praktyce nieco bardziej skomplikowane stany faktyczne – związane z ciężkimi naruszeniami przez pracodawcę podstawowych obowiązków wobec pracownika. Pozwala to pracownikowi na złożenie oświadczenia o rozwiązaniu umowy bez okresu wypowiedzenia. Warto jednak podkreślić, że takie oświadczenie winno zawierać dokładnie wskazaną przyczynę rozwiązania umowy – tj. dokładnie wskazywać na naruszony obowiązek.
Rozwiązanie umowy bez okresu wypowiedzenia – jak sama nazwa wskazuje – stanowi instrument pozwalający na natychmiastowe zakończenie stosunku pracy. Trzeba jednak pamiętać, że taki sposób wymaga odpowiedniego uzasadnienia i przygotowania – zebrania dowodów (oczywiście – w miarę możliwości) potwierdzających naruszanie obowiązków przez pracodawcę. W sytuacji bowiem procesu sądowego będziemy mogli bronić swoich racji w sądzie.
Dodać na koniec należy, że pracownik może również zakończyć stosunek pracy na podstawie porozumienia stron – jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę. Pozwala to na skrócenie okresu wypowiedzenia lub na dostosowanie innych ważnych dla nas kwestii do naszej indywidualnej sytuacji.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 12 kwietnia 2024 r.
autor: