Pracodawca w ramach stosunku pracy zazwyczaj przekazuje pracownikowi sprzęt służbowy, który umożliwia mu wykonywanie jego obowiązków. Pracownik jest zobowiązany do dbania o ten sprzęt, użytkowania go zgodnie z przeznaczeniem oraz zaleceniami pracodawcy, a także przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Co się jednak dzieje w sytuacji, gdy pracownik korzysta z tego sprzętu w sposób niewłaściwy? Na te i inne pytania odpowiemy w niniejszym artykule.
Wykorzystanie sprzętu firmowego niezgodnie z przeznaczeniem
Wykorzystanie przez pracownika sprzętu służbowego, takiego jak komputer, samochód, telefon czy inny specjalistyczny sprzęt, do celów prywatnych, może stanowić podstawę wypowiedzenia umowy o pracę. Zazwyczaj nieprawidłowe korzystanie ze sprzętu służbowego musi skutkować utratą zaufania pracodawcy do pracownika, tym samym w sposób bezpośredni lub pośredni narażać interes pracodawcy.
Zwolnienie dyscyplinarne
Zgodnie z najnowszym orzecznictwem SN, pracownik, który bez zgody pracodawcy korzystał ze sprzętu służbowego do celów prywatnych może zostać zwolniony również dyscyplinarnie.
Jednak Sąd Najwyższy podkreślił, że „Trudno jest postawić jakąś jedną generalną tezę uogólniającą czy korzystanie ze sprzętu należącego do pracodawcy dla celów niemających związku z wykonywaną pracą jest ciężkim naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych, czy też nie, albowiem decydują o tym indywidualne okoliczności sprawy.” Co oznacza, że sam fakt korzystania przez pracownika ze sprzętu służbowego do celów prywatnych nie zawsze prowadzi do zwolnienia, a tym bardziej dyscyplinarnego.
Zgodnie z SN, „W użytym w art. 52 § 1 pkt 1 k. p. pojęciu „ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych” mieszczą się trzy elementy. Są to: bezprawność zachowania pracownika (naruszenie podstawowego obowiązku pracowniczego); naruszenie albo zagrożenie interesów pracodawcy; zawinienie obejmujące zarówno winę umyślną, jak i rażące niedbalstwo. Bezprawność zachowania pracownika jest przy tym rozumiana jako zachowanie sprzeczne z obowiązującymi tego pracownika regułami wynikającymi z przepisów prawa pracy, które może polegać zarówno na działaniu, jak i na zaniechaniu. Sama bezprawność zachowania pracownika nie uzasadnia jeszcze rozwiązania z nim umowy o pracę w trybie art. 52 § 1 pkt 1 k. p.” (Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 października 2023 r., sygn. akt: I PSK 35/23).
Czy korzystanie z takich narzędzi jak Chat GPT może stanowić podstawę wypowiedzenia?
Pracownicy coraz częściej korzystają z rozwiązań oferowanych przez sztuczną inteligencję. Należy jednak pamiętać, że technologia ta działa w taki sposób, że uczy się na podstawie przetwarzanych danych. Z tego powodu istotne jest, aby dokładnie weryfikować i sprawdzać, jakie dane są wprowadzane do systemów opartych na sztucznej inteligencji. Należy upewnić się, że dane te nie naruszają tajemnicy przedsiębiorstwa ani nie zawierają danych osobowych.
W takim przypadku, pracownik, który wprowadza poufne informacje do systemów opartych na sztucznej inteligencji, może naruszać podstawowe obowiązki pracownicze. W niektórych sytuacjach takie działanie może stanowić ciężkie naruszenie obowiązków, co może skutkować zwolnieniem dyscyplinarnym.
Dodatkowo, pracownik korzystający z Chata GPT w godzinach pracy, na służbowym komputerze lub telefonie do celów prywatnych, np. kierując osobiste pytania, niezwiązane z pracą, w pewnych okolicznościach również może zostać zwolniony dyscyplinarnie.
Decyzja pracodawcy o zakończeniu współpracy musi być dokładnie przemyślana. Należy rozważyć, czy zachowanie pracownika rzeczywiście stanowiło uciążliwość, miało negatywny wpływ na interesy pracodawcy, a tym samym spowodowało utratę jego zaufania.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 06 grudnia 2024 r.
autor/redaktor cyklu:Nasze artykuły i alerty prawne możesz otrzymywać jako pierwszy, prosto na swoją skrzynkę mailową! Zapisz się do newslettera klikając w link lub skontaktuj się z nami pod adresem mailowym social@kglegal.pl, aby spersonalizować wysyłane treści.