W dniu 30 lipca 2024 r. w całej Unii Europejskiej weszła w życie Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1799 z 13 czerwca 2024 r. w sprawie wspólnych zasad promujących naprawę towarów zmieniającej rozporządzenie (UE) 2017/2394 oraz dyrektywę (UE) 2019/771 i (UE) 2020/1828. Kraje członkowskie Unii Europejskiej do 31 lipca 2026 roku mają obowiązek włączyć jej wskazania do prawa krajowego. Jaki wpływ na ESG będzie miało włączenie dyrektywy do krajowego porządku prawnego?
1. Czym jest ESG?
ESG jest to termin oznaczający czynniki oceniające zrównoważony rozwój inwestycji przedsiębiorstw, państw oraz różnego rodzaju organizacji. ESG koncentruje się wokół trzech obszarów:
E – Środowisko (environmental),
S – Społeczna odpowiedzialność (social responsibility),
G – Ład korporacyjny (corporate governance).
Czynnik środowiskowy w ramach ESG odnosi się do kwestii związanych z ochroną środowiska, które wpływają na działalność przedsiębiorstwa oraz jego długoterminową strategię. Obejmuje on weryfikację następujących kwestii: wpływu przedsiębiorstwa na zmiany klimatu, wykorzystania surowców naturalnych, zarządzania emisjami, organizacji procesów produkcyjnych przyjaznych środowisku, podejmowania działań proekologicznych itd.
Kryteria społeczne odnoszą się do wpływu, jaki firma wywiera na swoich pracowników, społeczności, klientów i innych interesariuszy. Obejmują kwestie takie jak warunki pracy, równość, prawa człowieka, relacje z lokalnymi społecznościami, bezpieczeństwo i zdrowie konsumentów.
Obszar zarządzania odnosi się do sposobu, w jaki firma jest zarządzana i kontrolowana. Do najważniejszych aspektów należą m.in.: struktura władz, zgodność z przepisami, zwalczanie korupcji i nadużyć, przejrzystość i odpowiedzialność.
2. Znaczenie ESG dla przedsiębiorstwa
ESG dla przedsiębiorców ma bardzo duże znaczenie. Dlaczego? Otóż, przedsiębiorstwa przyczyniające się do ochrony środowiska oraz dbające o pracowników, prawa człowieka i relacje z lokalnymi społecznościami, budują pozytywny obiór marki w oczach konsumentów.
Ponadto, transparentność działań firmy, społeczna odpowiedzialność oraz dbałość o ochronę środowiska są poczytywane przez inwestorów, jako przejaw skupienia przedsiębiorstwa na długotrwałym rozwoju, a tym samym stabilności przedsiębiorstwa oraz pewności marki. Implementacja ESG pozytywnie wpływa na wizerunek firmy, co może przyciągnąć nowych inwestorów.
Co więcej, wejście w życie dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) oznacza, ze sporządzenie raportu z zakresu równoważonego rozwoju dla części podmiotów stało się obowiązkowe. Sprawozdania zrównoważonego rozwoju podlegają publikacji, jako część sprawozdania z działalności przedsiębiorstwa.
3. Czego dotyczy dyrektywa w sprawie wspólnych zasad promujących naprawę towarów oraz jakie wyzwania stawia przed przedsiębiorcami?
Dyrektywa w sprawie wspólnych zasad promujących naprawę towarów ma zapewnić konsumentom gwarancje dotyczące naprawiania produktów zarówno w trakcie, jak i po wygaśnięciu gwarancji. Dyrektywa ma na celu stworzenie modelu gospodarki koncentrującej się na redukcji odpadów poprzez wprowadzenie naprawy przedmiotów, jako standardu w opozycji do zakupu nowych produktów, co z kolei przyczyni się do poprawy stanu środowiska.
Zgodnie z brzemieniem dyrektywy producenci są zobowiązani do:
- naprawy swoich towarów wprowadzanych do obrotu bezpłatnie lub w rozsądnej cenie i terminie, chyba, że naprawa jest niemożliwa,
- udzielania konsumentom informacji na temat usług naprawczych i opłat w sposób jasny i zrozumiały,
- zapewnienia konsumentowi odnowionego produktu, jeśli naprawa jest niemożliwa,
- zagwarantowania części zamiennych w rozsądnej cenie,
- wyznaczenia autoryzowanego przedstawiciela w UE, jeśli siedziba producenta mieści się w kraju spoza Unii.
4. Jaki wpływ na ESG ma dyrektywa o prawie do naprawy?
Dyrektywa wpłynie na sposób, w jaki firmy podchodzą do produkcji oraz zarządzania zasobami i produktami, promując praktyki zrównoważonego rozwoju, które są kluczowe w kontekście ESG. Jej implementacja do krajowego porządku prawnego państw członkowskich wymusi wprowadzenie nowych wytycznych do strategii ESG, szczególnie w obszarach zrównoważonego projektowania, transparentności oraz odpowiedzialności za pełny cykl życia produktów.
W aspekcie środowiskowym, przedsiębiorstwa mogą być oceniane w ramach ESG pod kątem:
- zmniejszenia ilości odpadów, dzięki przewidywanemu spadkowi ich generowania w wyniku naprawy produktów,
- wprowadzenia na rynek produktów zaprojektowanych z myślą o ich łatwej naprawie,
- ograniczenia zapotrzebowania na surowce i energię,
- możliwości recyklingu oraz ponownego wykorzystania materiałów.
W aspekcie społecznym, wdrożenie dyrektywy może mieć wpływ na ocenę ESG w aspekcie:
- dostępności usług naprawczych i serwisowych,
- przystępności cenowej napraw,
- tworzenia nowych miejsc pracy w odpowiedzi na rosnące zapotrzebowanie na pracowników serwisowych oraz inżynierów projektowych,
- edukacji konsumentów o korzyściach i możliwościach naprawy produktów, co będzie miało bezpośredni wpływ na ocenę w kontekście społecznej odpowiedzialności biznesu.
W aspekcie zarządzania, w ramach oceny ESG można uwzględnić:
- przestrzeganie zasad promujących naprawę towarów,
- wprowadzenie przejrzystego informowania o dostępności części zamiennych, usług naprawczych i możliwości modernizacji produktów,
- zarządzanie cyklem życia produktów– od produkcji, przez użytkowanie, aż po naprawy i recykling,
- współpracę z dostawcami i partnerami celem zapewnienia dostępności części zamiennych i usług naprawczych.
5. Podsumowanie
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1799 z 13 czerwca 2024 r. w sprawie wspólnych zasad promujących naprawę towarów będzie miała znaczący wpływ na wszystkie aspekty ESG poprzez zmniejszenie ilość odpadów, stworzenie nowych miejsc pracy oraz zmianę nawyków konsumenckich. Aby zwiększyć transparentność działań oraz dostosować działania do ESG, przedsiębiorstwa będą musiały spełnić wymagania prawne. Firmy, które z powodzeniem wdrożą dyrektywę o prawie do naprawy, mogą uzyskać wyższe oceny ESG, udowadniając tym samym, że realizują model biznesowy oparty na gospodarce o obiegu zamkniętym, która odgrywa kluczową rolę w realizacji celów zrównoważonego rozwoju Unii Europejskiej.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 25 marca 2025 r.
autor:
Nasze artykuły i alerty prawne możesz otrzymywać jako pierwszy, prosto na swoją skrzynkę mailową! Zapisz się do newslettera klikając w link lub skontaktuj się z nami pod adresem mailowym social@kglegal.pl, aby spersonalizować wysyłane treści.
