Fundacja rodzinna – podatki

11.01.2023 | Compliance

Zgodnie z zapowiedzią w ubiegłotygodniowym artykule, nadszedł czas na ostatni już wpis dotyczący fundacji rodzinnej. Dziś chcielibyśmy przedstawić Państwu kwestie podatkowe związane z prowadzeniem fundacji rodzinnej.

W ustawie przewidziane zostało wiele aspektów zachęcających do tworzenia takich fundacji, w tym także ulgi podatkowe.

Beneficjenci

Bardzo istotne jest wprowadzenie wyłączenia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn nabycia przez osoby fizyczne będące beneficjentami, w tym także fundatorami, własności rzeczy lub praw majątkowych będących przedmiotem świadczenia otrzymanego od fundacji rodzinnej oraz także tych stanowiących mienie otrzymane w związku z jej rozwiązaniem. Wyłączenie obowiązywać będzie, jeżeli nastąpi na podstawie tytułu określonego w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Nabycie przez osoby fizyczne od fundacji rodzinnej świadczeń oraz mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w wysokości uzależnionej od stopnia pokrewieństwa beneficjenta z fundatorem.

Całkowite zwolnienie z podatku dochodowego od osób fizycznych będzie dotyczyć fundatora oraz osób bliskich należących do tzw. „grupy zero” w stosunku do fundatora, określonej w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Takimi osobami są: małżonka, zstępny, wstępny, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha. Osoby niezaliczające się do powyższej grupy będą podlegały stawce 15-procentowej.

Należy zaznaczyć, że zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie tylko część świadczenia lub mienia nabytego przez fundatora lub osobę należącą do „grupy zero” w stosunku do fundatora – chodzi o część odpowiadającą aktualnej proporcji właściwej dla tego fundatora zamieszczonej w spisie majątku.

Fundacja rodzinna

Fundacja rodzinna będzie z kolei podatnikiem wprowadzanego w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych podatku dochodowego od przekazanego lub postawionego do dyspozycji przez fundację rodzinną bezpośrednio lub pośrednio świadczenia oraz mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej w wysokości 15%. Przyjęcie takiej stawki nie powoduje, iż nowe zasady opodatkowania podatkiem dochodowym byłyby nadmiernie korzystne, co mogłoby skutkować wykorzystywaniem instytucji fundacji rodzinnej do ewentualnych mechanizmów optymalizacyjnych.

Opodatkowanie fundacji rodzinnej i beneficjentów nie będzie znacząco odbiegać od poziomu opodatkowania dochodów i innych przysporzeń majątkowych, gdyby fundacja rodzinna nie została utworzona. Fundacja rodzinna nie będzie korzystała z żadnych nadzwyczajnych preferencji podatkowych, niedostępnych dla podmiotów znajdujących się w analogicznej sytuacji. Nie jest także niczym nadzwyczajnym zwolnienie w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, albowiem jest ono wzorowane na istniejącym już zwolnieniu dla osób z tzw. „grupy zero”, o której mowa w ustawie o podatku od spadków i darowizn.

W zakresie VAT, skutki podatkowe transakcji i zdarzeń dokonywanych w związku z wprowadzeniem do systemu prawnego fundacji rodzinnej będą określane w konkretnych stanach faktycznych w oparciu o istniejące krajowe przepisy o VAT z uwzględnieniem regulacji wynikających z dyrektywy VAT i innych przepisów unijnych. Ustawa o fundacji rodzinnej nie wprowadza zmian w tym zakresie.

Przechodząc już do ostatniego punktu, pamiętacie pewnie Państwo, że tak jak wspominaliśmy w pierwszym naszym artykule o tej tematyce fundacja będzie mogła prowadzić swoją działalność jedynie w kilku określonych obszarach, które właśnie tam opisaliśmy. Dla tych z Państwa, którzy nie mieli okazji zapoznać się z tym wpisem link do niego zamieszczamy poniżej:

Fundacja rodzinna | Graś i Wspólnicy

Na ostatnim etapie prac legislacyjnych dodano jeszcze sankcję za prowadzenie przez fundację rodzinną działalności gospodarczej wykraczającej poza ten zakres. Za taką działalność ustawa przewiduje 25-procentową stawkę podatku dochodowego, kiedy „zwykła” stawka CIT to 19%.

Na tym wpisie kończymy już nasz cykl o fundacji rodzinnej. Porządek obrad 56. Posiedzenia Senatu, które zaczyna się dzisiaj, zawiera w jednym z punktów obrad Ustawę o fundacji rodzinnej. W związku z tym jesteśmy coraz bliżej momentu, kiedy ustawa o fundacji rodzinnej wejdzie w życie. Podsumowując, należy uznać, że fundacja rodzinna powinna pomóc zabezpieczyć majątek rodzinny, a także ułożyć relacje z potencjalnymi sukcesorami chroniąc jednocześnie interes prowadzonego przez wiele lat biznesu.

Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.

Stan prawny na dzień 11 stycznia 2022 r.

autorzy:

Marta Stańdo

Prawnik/Doktorant
+48 536 226 845 | m.stando@kglegal.pl

Michał Sowiński

Doradca restrukturyzacyjny, wspólnik
+48 512 037 021 | m.sowinski@kglegal.pl

redaktor cyklu:

Mateusz Grosicki

Adwokat, wspólnik
+48 506 367 109 | m.grosicki@kglegal.pl