Odpowiedzialność karna menedżerów spółek handlowych w kontekście wniosku o ogłoszenie upadłości spółki

22.11.2023 | Compliance

Celem postępowania upadłościowego jest zaspokojenie roszczeń wierzycieli w jak największym stopniu. Postępowanie upadłościowe ma na celu przede wszystkim zapewnić prawidłowość w obrocie gospodarczym, a także zapewnić przynajmniej częściowe zaspokojenie wierzycieli. W konsekwencji przedsiębiorstwo dłużnika ma zostać w ramach tej procedury wyeliminowane jako byt prawny z obrotu gospodarczego. Przepisy dotyczące tej procedury ogłoszenia upadłości Spółki uregulowane są w Ustawie z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 655, 807, 872 ze zm.)

Podstawą konieczności złożenia takiego wniosku jest stan niewypłacalności dłużnika. Orzecznictwo oraz doktryna wskazują, że dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Często wskazuje się, że dłużnik jest niewypłacalny jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące.

Menedżerowie, zobowiązani są do podawania rzetelnych informacji we wniosku o ogłoszenie upadłości. Artykuł 522 ust.1 prawa upadłościowego wskazuje, że kto będąc dłużnikiem albo osobą uprawnioną do reprezentowania dłużnika, który jest osobą prawną lub spółką handlową niemającą osobowości prawnej, podaje we wniosku o ogłoszenie upadłości nieprawdziwe dane podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Dłużnikiem w rozumieniu tego przepisu jest osoba, która stała się uczestnikiem postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości wszczętego na skutek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. W przypadku wniosków dotyczących osób prawnych odpowiedzialności karnej podlegają reprezentanci tych podmiotów, którzy złożyli wniosek o ogłoszenie upadłości.

Biorąc pod uwagę informatyzację postępowania upadłościowego polegającą na składaniu wniosków przez system teleinformatyczny, czyn ten można popełnić podpisując wniosek o ogłoszenie upadłości podpisem kwalifikowanym lub podpisem potwierdzonym przez ePUAP. Kluczową kwestią jest również rejestracja wniosku przez sąd w systemie teleinformatycznym Krajowego Rejestru Zadłużonych.

Penalizowane przez art. 522 ust 2 ust. 2 prawa upadłościowego jest również podanie sądowi nieprawdziwych informacji co do stanu majątku dłużnika. Czyn ten zagrożony jest karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Czyny zabronione, stypizowane zarówno w ust. 1, jak i ust. 2 komentowanego przepisu, mogą być popełnione jedynie umyślnie. Oznacza to, że sprawca ma zamiar ich popełnienia. Sprawca chce je popełnić albo przewiduje możliwość ich popełnienia, godząc się na to.

Kluczowe z punktu widzenia menedżerów, na etapie przygotowywania wniosków o ogłoszenie upadłości, jest więc rzetelne wywiązywanie się z obowiązków, które na nich ciążą oraz weryfikowanie danych stanowiących podstawę opracowywanego wniosku.

Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.

Stan prawny na dzień 22 listopada 2023 r.

autor/redaktor cyklu:

Mateusz Grosicki

Adwokat, wspólnik
+48 506 367 109 | m.grosicki@kglegal.pl