Rynek nowych technologii w Polsce jest nieustannie zasilany nowymi pomysłami i rozwiązaniami. Tym razem chciałbym pochylić się nad procedurą udzielania patentu na wynalazek. Każdy bowiem ma świadomość, że wynalazki – dzięki swojej innowacyjności – często pozwalają na zrewolucjonizowanie dotychczasowych procesów zachodzących w danej gałęzi przemysłowej.
Biorąc pod uwagę powyższe, głównym celem ustawodawcy powinno być uregulowanie procedury udzielenia patentu, w taki sposób, aby z jednej strony wynalazca mógł szybko i łatwo opatentować swoje dzieło, a z drugiej strony istotnym jest, aby prawa potencjalnego wynalazcy były zabezpieczone.
Wyjaśnienie krajowej procedury udzielenia patentu należy zacząć od wyjaśnienia samego pojęcia patentu.
Zgodnie z definicją zawartą w art. 63 Ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (dalej: Ustawa) patent jest formą ochrony wynalazcy, która zapewnia mu prawo wyłącznego korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na obszarze danego państwa, czyli w naszym wypadku na obszarze Polski.
Istnieje również pojęcie tak zwanego patentu dodatkowego, którego definicję zawarto w art. 30 Ustawy – jest to patent na ulepszenie lub uzupełnienie wynalazku, który posiada cechy wynalazku, a nie może być stosowany samoistnie (np. jest częścią bardziej złożonego mechanizmu, do którego działania potrzebne jest wiele części, w których zawiera się dany wynalazek).
Warto dodać, że ochrona patentowa występuje również na poziomie europejskim pozwala ona na objęcie wynalazku ochroną w wybranych państwach należących do Europejskiej Organizacji Patentowej.
Przejdźmy do samej procedury udzielenia patentu.
Procedura krajowa inicjowana jest wnioskiem do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: UPRP), który musi zawierać następujące elementy (będące częścią dokumentacji zgłoszeniowej):
- opis wynalazku ujawniający cel jego istnienia i jego istotę,
- podanie zawierające: oznaczenie zgłaszającego, określenie przedmiotu zgłoszenia oraz wniosek o udzielenie patentu,
- zastrzeżenie patentowe, czyli określenie zakresu żądanej ochrony,
- skrót opisu wynalazku,
- rysunki techniczne, jeśli są one potrzebne do zrozumienia działania wynalazku, co istotne, jeśli zgłaszana jest ochrona wzoru użytkowego rysunek jest zawsze obowiązkowy.
Oprócz powyżej wskazanych dokumentów, jako część dokumentacji zgłoszeniowej, zgodnie z Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych z dnia 17 września 2001 r., należy zawrzeć także informacje wskazane w § 5 ust. 1 i ust. 2 w zw. z § 16 ust. 1 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 września 2001 r. w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych (czytane wraz ze zmianami wprowadzonymi przez Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 3 listopada 2016 zmieniającym rozporządzenie w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych). Są to informacje dotyczące między innymi danych osobowych zgłaszającego oraz tytułu wynalazku (nazwy). Wszystkie powyżej wskazane dokumenty stanowią część dokumentacji potrzebnej do złożenia wniosku w ramach procedury udzielenia patentu.
Po złożeniu wniosku następuje:
- klasyfikacja wynalazku oraz wstępna ocena zgłoszenia – podstawą oceny jest Międzynarodowa Klasyfikacja Patentowa, która zawiera działy dot. różnych form działania wynalazków (np. Dział A – podstawowe potrzeby ludzkie),
- badanie formalnoprawne – na tym etapie może dojść do ewentualnego wezwania do uzupełnienia zgłoszenia lub usunięcia braków. W sytuacji braku wypełnienia wezwania dochodzi do umorzenia postępowania.
- badanie dotyczące zgłoszeń na podstawie art. 28 i 29 Ustawy. Artykuły te zawierają wymienione negatywne przesłanki dotyczące uznania przedmiotu/działalności za wynalazek (tj. wskazanie przypadków, w których nie możemy uznać „czegoś” za wynalazek), przykładowo, za wynalazek nie uważa się wytworów o charakterze jedynie estetycznym,
- ogłoszenie w Biuletynie Urzędu Patentowego, że zgłoszenie zostało odnotowane,
- badanie merytoryczne zgłoszenia. Na podstawie pomyślnego badania zdolności patentowej (cechy, które muszą istnieć, aby móc opatentować wynalazek) może zostać wydana decyzja o udzieleniu prawa wyłącznego na dany wynalazek.
Na zakończenie warto dodać, iż po uprawomocnieniu się decyzji wydanej przez UPRP każdy może wnieść sprzeciw. Termin na jego wniesienie to 6 miesięcy, biegnie on od daty opublikowania w „Wiadomościach Urzędu Patentowego” informacji o udzieleniu prawa – patentu (podstawa prawna art. 246 Ustawy). Oczywiście skorzystanie z tego środka musi być uzasadnione, a w razie uznania jego zasadności, UPRP wydaje decyzję o uchyleniu prawa i umorzeniu postępowania.
Niniejszy alert ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
autor:
