Co do zasady podatki przedawniają się po 5 latach od końca roku, w którym upłynął termin zapłaty. Oznacza to, że jeżeli 30 kwietnia 2024 r. upłynął termin zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych za 2023 rok, przedawni się on 1 stycznia 2030 roku. „Co do zasady”, ponieważ istnieje szereg zdarzeń, które powodują zawieszenie biegu przedawnienia lub przerywają przedawnienie, co oznacza, że termin liczy się od nowa.
Modyfikację tej zasady przewiduje poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz ustawy – Kodeks karny skarbowy. Zgodnie z nim podstawowy termin przedawnienia zostałby skrócony z 5 do 3 lat. Zatem podatek dochodowy za 2023 rok zamiast 1 stycznia 2030 roku przedawni się 1 stycznia 2028 roku. Pięcioletni termin przedawnienia zostanie natomiast zachowany dla zobowiązań podatkowych przekraczających 1 000 000 zł. Ponadto projekt przewiduje również wprowadzenie dziesięcioletniego terminu przedawnienia dla zobowiązań podatkowych powstałych w wyniku wyłudzenia, które stanowiło podstawę prawomocnego skazania, a także w przypadku nałożenia dodatkowego zobowiązania podatkowego oraz nadużycia prawa w podatku VAT.
Zgodnie z projektem przesłanką do zawieszenia biegu terminu przedawnienia nie będzie każde wszczęcie postępowania karnoskarbowego, a jedynie w sprawach, w których przewidywany jest dziesięcioletni termin przedawnienia oraz w sprawach podatku VAT przy kwocie powyżej 1 000 000 zł.
Proponowane rozwiązanie ma za zadanie zlikwidować stan niepewności prawnej w sytuacji, gdy fiskus nie realizuje swojego prawa do należności podatkowej. Jednocześnie wymusi szybsze działalnie urzędników, gdyż czas na wydanie decyzji podatkowej ulegnie skróceniu. Jednocześnie wydłuży czas na dochodzenie należności w stosunku do oszustów podatkowych. Ponadto modyfikacja przesłanek zawieszenia biegu przedawnienia powinna zlikwidować w większości problem instrumentalnego wszczynania postępowania karnoskarbowego w celu zawieszenia biegu terminu przedawnienia, co od lat przesądza o uchylaniu decyzji podatkowych przez sądy administracyjne.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 05 lipca 2024 r.
autor/redaktor cyklu:
