W bieżącym roku uchwalone zostały zmiany Kodeksu Postępowania Cywilnego w zakresie spraw z zakresu własności intelektualnej. Należy tu w szczególności wskazać na art. 730(1) § 1(1) KPC, zgodnie z którym „w sprawach wymienionych w art. 479(89) sąd w ramach oceny, czy uprawdopodobniono roszczenie, bierze pod uwagę prawdopodobieństwo unieważnienia prawa wyłącznego w innym toczącym się postępowaniu. Okoliczność tę ustala się w oparciu o informacje pochodzące od stron, chyba że jest ona znana sądowi z urzędu”. Z tym przepisem powiązany jest również art. 736 § 5 KPC, zgodnie z którym „w sprawach wymienionych w art. 479(89) wniosek powinien zawierać ponadto informację, czy toczy lub toczyło się postępowanie w przedmiocie unieważnienia prawa wyłącznego albo oświadczenie strony lub uczestnika postępowania o braku wiedzy o takim postępowaniu”.
Nałożenie na uprawnionego obowiązku zamieszczenia informacji, czy toczy lub toczyło się postępowanie w przedmiocie unieważnienia prawa wyłącznego umożliwi sądowi udzielającemu zabezpieczenia ustalenie czy zostało uprawdopodobnione roszczenie (Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz red. prof. dr hab. Elwira Marszałkowska-Krześ, dr hab. Izabella Gil). O unieważnieniu prawa wyłącznego możemy mówić tylko w przypadku praw własności przemysłowej, a więc znaków towarowych, wzorów przemysłowych czy patentów. Taka możliwość nie występuje w przypadku praw autorskich, a co za tym idzie w tego typu sprawach nie trzeba wskazywać informacji co do toczących się postępowań w zakresie unieważnienia prawa. Poprzez toczące się postępowanie w sprawie o unieważnienia prawa wyłącznego poza sprawami sądowymi, należy również z pewnością uwzględnić postępowania toczące się przed Urzędem Patentowym RP, jak też sprawy toczące się przed Urzędem UE ds. Własności Intelektualnej.
Zmiany objęły również art. 755 KPC, gdzie dodano nowe ustępy § 2(2) oraz § 2(3) . Zgodnie z pierwszym z nich „w sprawach wymienionych w art. 479(89) sąd udziela zabezpieczenia po wysłuchaniu obowiązanego, chyba że konieczne jest natychmiastowe rozstrzygnięcie wniosku. Nie dotyczy to sposobów zabezpieczenia w całości podlegających wykonaniu przez komornika albo polegających na ustanowieniu zarządu przymusowego nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym albo zakładem wchodzącym w skład przedsiębiorstwa lub jego częścią albo częścią gospodarstwa rolnego.”
Intencją ustawodawcy było za pewne to, aby ograniczyć nadużywanie instytucji zabezpieczenia roszczeń w sprawach przynależących do omawianej kategorii. Niekorzystne skutki zbyt częstego stosowania zabezpieczenia mogły pojawić się w sprawach, gdzie podmioty występujące o zabezpieczenie dążyły do wyeliminowania z rynku konkurencji, w sytuacji gdy taka konkurencja wprowadziła lub planowała wprowadzenie na rynek danego produktu czy usługi, które oznaczane były chociażby podobnym znakiem towarowym. Zablokowanie wprowadzenia takiego produktu na rynek ma bardzo korzystne skutki dla uprawnionego, ale mogą je w sposób znaczny przewyższać negatywne konsekwencje po stronie obowiązanego. W następstwie udzielenia zabezpieczenia poniesie on wysokie koszty związane np. z likwidacją wyprodukowanego towaru w sytuacji, gdy końcowy rezultat sprawy może być zgoła inny niż nakaz określony w postanowieniu o udzieleniu zabezpieczenia (tak: T. Targosz, Zabezpieczenie roszczeń w prawie własności intelektualnej – przesłanki udzielenia i specyfika postępowania, TPP 2019, Nr 1, s. 99–142).
Odnosząc się jeszcze do ostatniej ze wskazanych zmian, trzeba wskazać, że oddalenie wniosku o zabezpieczenie, jeżeli został złożony po upływie 6 miesięcy od dnia w którym strona lub uczestnik postępowania powziął wiadomość o naruszeniu przysługującego mu prawa wyłącznego, również będzie służyło ograniczeniu liczby spraw z zakresu własności intelektualnej, gdzie następuje udzielenie zabezpieczenia. Wskazany przepis można jednak uznać za bardziej kontrowersyjny od innych komentowanych powyżej zmian. Często może dochodzić bowiem do sytuacji, kiedy strona, której prawa wyłączne są naruszane będzie dążyła do ugodowego zakończenia sporu z naruszycielem, co jednak będzie często wymagało czasu ze względu na konieczność wymiany korespondencji pomiędzy stronami czy zorganizowania spotkań. Przedłużające się negocjacje mogą jednak spowodować, że termin na złożenie wniosku o zabezpieczenie roszczenia minie bezpowrotnie.
Należy wskazać, że komentowane zmiany mogą przyczynić się do spadku liczby spraw, gdzie zabezpieczenie było udzielane zbyt pochopnie. Jako główny minus można wskazać z kolei to, że zmniejszy się liczba spraw, które zakończyły się ugodą zawartą poza sądem.
Niniejszy alert ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
autor:
