Dzisiejszy artykuł z cyklu Wtorkowe Poranki dla Budowlanki chcielibyśmy poświęcić kolejnym planowanym zmianom w prawie budowlanym. Zmiany będą daleko idące, stąd też warto prześledzić ich wstępne założenia oraz kierunek. Aktualnie są one opracowywane przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, gdzie obecnie trwa etap ich opiniowania. Zgodnie z zapowiedziami rząd ma zakończyć prace nad projektem do końca 2022 r.
1. Ujednolicenie procedur w zakresie budowy domów jednorodzinnych.
Pierwszą z głównych propozycji zmian, na które warto zwrócić uwagę, jest próba ujednolicenia kwestii realizacji wolnostojących budynków mieszkalnych jednorodzinnych. W obecnym stanie prawnym, możliwa jest ich realizacja na podstawie zgłoszenia, o ile powierzchnia zabudowy nie przekracza 70 m2 oraz pod warunkiem, że obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach na których zostały zaprojektowane, a budowa jest prowadzona w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych inwestora. Taki budynek może mieć nie więcej niż dwie kondygnacje.
Projekt zmiany ustawy przedstawiony przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii zakłada rozszerzenie możliwości realizacji na podstawie zgłoszenia również domów o powierzchni zabudowy przekraczającej 70 m2. Zachowany pozostanie jednak obowiązek dołączenia do zgłoszenia projektu, jak również obowiązkowe będzie ustanowienia kierownika budowy.
Projekt przewiduje również uproszczenie procedury odbiorowej takiego budynku, w ramach której to właśnie kierownik budowy będzie uprawniony do potwierdzenia gotowości takiego budynku.
2. Wolnostojąca elektrownia wiatrowa bez pozwolenia na budowę.
Dalsze ułatwienia dotyczyć będą możliwości zrealizowania wolnostojącej elektrowni wiatrowej. W przypadku, gdy jej wysokość nie przekracza 3 metrów, budowa zwolniona będzie z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę oraz zgłoszenia.
Na podstawie zgłoszenia możliwa będzie realizacja wolnostojącej elektrowni wiatrowej, której całkowita wysokość jest większa niż 3 metry i nie większa niż 12 metrów, jak również jej moc nie przekracza mocy mikroinstalacji, zaś odległość jej usytuowania od granic działki jest nie mniejsza niż jej całkowita wysokość. Konieczne będzie jednak sporządzenie w tym celu planu sytuacyjnego i projektu architektoniczno – budowlanego, zaś na etapie realizacji – projektu technicznego i zapewnienie udziału kierownika budowy.
Podobne zmiany obejmą również kwestie realizacji wylotów do cieków naturalnych, budowy zbiorników na wody opadowe lub roztopowe o pojemności większej niż 3 m3 i nie większej niż 10 m3, które wymagać będą jedynie zgłoszenia.
3. Wprowadzenie Bazy Projektów Budowlanych.
W ramach nowelizacji Ministerstwo Rozwoju i Technologii zapowiada również utworzenie w portalu E-Budownictwo Bazy Projektów Budowlanych, gdzie będzie można znaleźć m.in. projekty zagospodarowania działki lub terenu oraz projekty techniczne. Docelowo zapewniona ma zostać możliwość dodawania przez inwestora lub projektanta projektu do bazy, gdzie zostanie wygenerowany indywidualny numer projektu. Wystarczające ma być bowiem powoływanie się na numer nadany umieszczonemu w bazie projektowi, zatem zniknie konieczność dołączania kopii projektu budowlanego do kierowanych do organu wniosków, zgłoszeń czy też zawiadomień.
Dodatkowo, projekt przewiduje wprowadzenie jednolitego dla całego kraju Systemu Obsługi Postępowań Administracyjnych w Budownictwie. Planowane jest również wprowadzenie całkowicie elektronicznego obiegu dokumentacji w obszarze budownictwa, w administracji publicznej. Zmianie ma ulec sposób doręczania urzędom projektów budowlanych, które inwestorzy będą umieszczać na wirtualnym dysku, z którego korzystać będą urzędnicy.
4. Kary za nieterminowe wydawanie decyzji rozbiórkowych.
Zakłada się również uregulowanie kwestii nakładania na organy administracji architektoniczno – budowlanej kar za nieterminowe wydawanie decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę. W tym celu mają zostać doprecyzowane obowiązujące przepisy dotyczące rejestrów wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę, tak aby rejestry te zawierały również wnioski i decyzje w przedmiocie rozbiórki. Dzięki temu możliwe będzie ustalenie, że organ przekroczył termin na wydanie decyzji oraz zaistniały przesłanki do nałożenia kary z tego tytułu.
5. Rozszerzenie zasady oddawania obiektów do użytkowania na podstawie zawiadomienia o zakończeniu budowy.
Istotne zmiany mają objąć również kwestie oddawania obiektów do użytkowania. Celem zmian jest wprowadzenie zasady, zgodnie z którą obiekty budowlane oddawane będą do używania w drodze zawiadomienia o zakończeniu budowy. Tym samym wydawanie pozwoleń na użytkowanie zostanie ograniczone. Wymagane będzie wówczas, gdy przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego ma nastąpić przed wykonaniem wszystkich robót budowlanych. Jednocześnie, pozwolenia na użytkowanie wydawane będą w sytuacji, gdy sam inwestor występuje o nie w sposób dobrowolny, mimo że uzyskanie takiej decyzji nie jest wymagane.
W zakresie budynków mieszkalnych jednorodzinnych oraz obiektów budowlanych kategorii III (np. domy letniskowe, budynki gospodarcze, garaże do dwóch stanowisk włącznie) wyłączona ma zostać formalna procedura oddawania obiektu do użytkowania. Oddanie takiego obiektu do użytkowania miałoby następować z chwilą złożenia przez kierownika budowy oświadczenia o zakończeniu budowy i możliwości przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego. Jednakże, przed przystąpieniem do użytkowania koniecznie będzie uzupełnienie dokumentacji o projekt techniczny, protokoły badań oraz sprawdzeń przyłączy i instalacji, zapewniających użytkowanie obiektu budowlanego zgodnie z przeznaczeniem, dokumentacji geodezyjnej, zawierającej wyniki geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej oraz informację o zgodności usytuowania obiektu budowlanego z projektem zagospodarowania działki lub terenu, czy też odstępstwach od tego projektu.
6. Pozostałe zmiany przewidziane w projekcie.
Ponadto, projekt ustawy przewiduje również zwiększenie odpowiedzialności zawodowej osób pełniących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie oraz przywrócenie rzeczoznawstwa budowlanego jako samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie. Planowane jest również zmniejszenie udziału stron w postępowaniach prowadzonych na podstawie obecnie obowiązującej ustawy.
7. Nowa norma ISO.
Poza nadchodzącymi zmianami warto odnotować, że Polski Komitet Normalizacyjny opublikował nową normę PN – ISO 9836:2022-07, którą zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rozwoju z dnia 11 września 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego należy stosować z dniem jej opublikowania, a więc z dniem 18 lipca 2022 r.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 21 listopada 2022 r.
autor:
