Zapewne wszyscy uzyskujący przychody kapitałowe wiedzą, że otrzymanie dywidendy opodatkowane jest podatkiem dochodowym w stawce 19%.
Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych przewiduje jednak zwolnienie dla przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych (w rozumieniu ustawy podatkowej). Wyjątek stanowią dochody uzyskiwane przez komplementariusza, z tytułu udziału w zyskach spółki mającej siedzibę w Polsce.
Zwolnienie to obwarowane jest jednak koniecznością spełnienia określonych warunków:
- spółka wypłacająca przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych musi mieć siedzibę lub zarząd w Polsce,
- spółka uzyskująca przychody z udziału w zyskach osób prawnych, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania w Polsce, w kraju UE lub EOG,
- spółka, o której mowa w pkt 2 posiada nie mniej niż 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki, o której mowa w pkt 1,
- spółka, o której mowa w pkt 2, nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania.
Pomimo spełnienia tych warunków, ze zwolnienia skorzysta spółka posiadająca udziały (akcje) w spółce wypłacającej należności nieprzerwanie przez okres dwóch lat.
Ustawa dopuszcza niejako warunkowo skorzystanie ze zwolnienia w przypadku, gdy spółka posiada już wymaganą wysokość udziałów (akcji) w innej spółce, jednak od chwili nabycia nie upłynął jeszcze okres dwóch lat. W takiej sytuacji dopuszczone jest skorzystanie ze zwolnienia, pod warunkiem, że stan posiadanych udziałów (akcji) nie spadnie poniżej wymaganej wysokości 10%.
Można zatem wyobrazić sobie sytuację, że ze zwolnienia skorzysta dywidenda wypłacona w roku nabycia udziałów (akcji).
Co jednak, gdy otrzymana dywidenda nie zostanie opodatkowana, a posiadane udziały (akcje) zostaną zbyte przed upływem 2 lat?
Wówczas spółka, która otrzymała dywidendę naraża się na konieczność zapłaty zaległego podatku w wysokości 19% wraz z odsetkami za zwłokę. Podatek należy zapłacić do 20 dnia miesiąca, następującego po miesiącu, w którym spółka utraciła prawo do zwolnienia. Odsetki natomiast nalicza się od dnia, w którym po raz pierwszy spółka skorzystała ze zwolnienia.
Należy pamiętać, że zarówno w przypadku wypłaty dywidendy osobom fizycznym, jak i prawnym, spółka wypłacająca pełni funkcję płatnika. Zatem w celu skorzystania ze zwolnienia płatnik powinien wcześniej otrzymać oświadczenia, o spełnieniu wymaganych warunków do zastosowania zwolnienia.
Pomimo jednak spełnienia wszystkich warunków do skorzystania ze zwolnienia, nie znajdzie ono zastosowania, jeżeli byłoby:
1) sprzeczne w danych okolicznościach z przedmiotem lub celem tych przepisów;
2) głównym lub jednym z głównych celów dokonania transakcji lub innej czynności albo wielu transakcji lub innych czynności, a sposób działania był sztuczny.
Powyższy zakaz jest na tyle nieostry, że daje dużą przestrzeń do interpretacji dla organów skarbowych, co tylko utrudnia prawidłowe wykonywania obowiązków podatkowych.
Pomimo jednak opisanego ścisłego obwarowania, osoby prawne mogą skorzystać ze zwolnienie dywidendy z podatku. Osoby fizyczne zawsze jednak muszą płacić od uzyskanej dywidendy daninę 19%.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 6 listopada 2023 r.
autor/redaktor cyklu:
