Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 2021 roku korzystna dla Frankowiczów – teoria dwóch kondykcji wygrała z teorią salda
Sąd Najwyższy dnia 16 lutego 2021 roku podjął Uchwałę o sygn. akt III CZP 11/20 w składzie trzech sędziów, w której odpowiedział na pytanie prawne zadane przez Sąd Okręgowy w Warszawie – „Czy w świetle art. 405 k.c. i art. 409 k.c., w przypadku uznania umowy kredytu indeksowanego za nieważną na skutek zawarcia w niej klauzul abuzywnych, gdy bezpodstawne wzbogacenie ma miejsce po obu stronach umowy, kredytobiorca może skutecznie domagać się od banku zwrotu świadczenia w postaci rat kapitałowo-odsetkowych zapłaconych w walucie polskiej lub w walucie obcej, w sytuacji gdy nie doszło do zwrotu przez kredytobiorcę wypłaconej przez bank kwoty kredytu w nominalnej wysokości?”.
Sąd Najwyższy na zadane pytanie odpowiedział, że „Stronie, która w wykonaniu umowy kredytu, dotkniętej nieważnością, spłacała kredyt, przysługuje roszczenie o zwrot spłaconych środków pieniężnych jako świadczenia nienależnego (art. 410 § 1 w związku z art. 405 k.c.) niezależnie od tego, czy i w jakim zakresie jest dłużnikiem banku z tytułu zwrotu nienależnie otrzymanej kwoty kredytu.”.
Co to oznacza dla Frankowiczów?
Uchwała wydana przez Sąd Najwyższy stanowi, że w przypadku uznania przez Sąd rozpoznający sprawę Kredytobiorcy, że umowa kredytowa jest nieważna, możliwe będzie dokonanie rozliczenia pomiędzy Kredytobiorcą i Bankiem z użyciem teorii dwóch kondykcji. Teoria ta polega na tym, że Sąd rozpoznający sprawę danego Kredytobiorcy może wydać wyrok, w którym zasądzi zwrot wszystkich kwot przelanych przez Kredytobiorcę do Banku (spłaconych zarówno w PLN jak i CHF), nawet w sytuacji, gdy kredyt nie został jeszcze w całości spłacony. Natomiast roszczenie Banku względem Kredytobiorcy o zwrot wypłaconego kredytu będzie rozpatrywane odrębnie – w innym postępowaniu. Teoria dwóch kondykcji jest przeciwieństwem teorii salda, która – w przypadku uznania umowy kredytowej za nieważną – dopuszczała możliwość rozliczenia pomiędzy Stronami (wzajemne potrącenie roszczeń) w jednym wyroku wraz z uznaniem umowy za nieważną.
Uchwała o takiej treści sprawi, że Frankowicze będą jeszcze śmielej kierować pozwy w sprawach frankowych przeciwko Bankom.
A my już dziś oczekujemy na Uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 2021 roku, w której skład całej Izby Sądu Najwyższego rozważy najbardziej istotne zagadnienia z punktu widzenia spraw frankowych.
