Okres wakacyjny sprzyja wyjazdom urlopowym. Nasza kancelaria jednak cały czas pracuje na pełnych obrotach. Dlatego też ruszamy z cyklicznymi poniedziałkowymi informacjami z zakresu prawa podatkowego. Będziemy w nim przybliżać Państwu zagwozdki prawa podatkowego, jak i przybliżać najciekawsze wyroki sądów krajowych i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Nikogo nie dziwi, że zaciągając kredyt, czy biorąc pożyczkę oddajemy otrzymane pieniądze wraz z należnymi odsetkami. Stanowią one wynagrodzenie za to, że korzystaliśmy przez określony czas z cudzego kapitału. Co jednak, gdy to my „udzielamy pożyczki”, a biorącym jest Skarb Państwa? Mam tu na myśli sytuację, gdy zapłacimy za dużo podatku, lub z czasem okaże się, że należność którą wpłaciliśmy w ogóle nie powinna zostać pobrana. Oczywiście Skarb Państwa zwróci nam nadpłacony podatek. A co z odsetkami?
W tym właśnie przedmiocie wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku C-322/22 z 8 czerwca 2023 r. W sprawie, podatnik w 2017 r. zwrócił się do naczelnika urzędu skarbowego o stwierdzenie nadpłaty podatku dochodowego za lata 2012 – 2014 pobranego przez płatnika i jego zwrot wraz z oprocentowaniem za okresy od dnia pobrania do dnia ich zwrotu. Stwierdzenie nadpłat wynika z wyroku z dnia 10 kwietnia 2014 r., Emerging Markets Series of DFA Investment Trust Company (C‑190/12, zwanego dalej „wyrokiem Emerging Markets”, EU:C:2014:249).
Należy zauważyć, że jedną z przyczyn powstania nadpłaty podatku może być właśnie wydanie orzeczenia przez Trybunał Konstytucyjny lub Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, stwierdzającego, że przepis ustawy na podstawie której podatek został obliczony lub pobrany jest niezgodny z Konstytucją lub prawem unijnym. W takim przypadku przepisy Ordynacji podatkowej uzależniają wypłatę odsetek od terminu złożenia przez podatnika wniosku o stwierdzenie nadpłaty.
Jeżeli wniosek taki został złożony w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego lub publikacji sentencji orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub od dnia, w którym uchylono lub zmieniono w całości lub w części akt normatywny – wówczas odsetki naliczane są od dnia powstania nadpłaty do dnia zwrotu nadpłaty. Jeżeli natomiast wniosek został złożony po upływie tego terminu, lecz nadpłata powstanie przed jego upływem – odsetki będą naliczone od dnia powstania nadpłaty do dnia jego upływu. Przepisy natomiast nie przewidują wypłaty odsetek w sytuacji, gdy zarówno nadpłata jak i wniosek o jej stwierdzenie powstanie po upływie 30-dniowego terminu.
W omawianej sprawie urząd skarbowy wypłacił podatnikowi nadpłatę podatku wraz odsetkami, stosownie do treści przepisów Ordynacji podatkowej. Podatnik nie otrzymał zatem odsetek naliczonych do dnia zwrotu nadpłaty. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalił skargę podatnika, uznając postępowanie organów skarbowych za prawidłowe. Dopiero Naczelny Sąd Administracyjny powziął wątpliwość, czy przepisy krajowe (art. 78 § 5 pkt 1 i 2 Ordynacji podatkowej) nie stoją w sprzeczności z prawem unijnym. Dlatego też zadał pytanie prejudycjalne skierowane do TSUE.
Trybunał z kolei orzekł, że zasadę skuteczności w związku z zasadą lojalnej współpracy [wynikających z 4 ust 3 Traktatu o Unii Europejskiej] należy interpretować w ten sposób, że stoi ona na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które w przypadku gdy wniosek o zwrot nadpłaty podatku został złożony po upływie 30 dni od opublikowania w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej wyroku Trybunału, z którego wynika stwierdzenie sprzeczności rozpatrywanego opodatkowania z prawem Unii, ogranicza oprocentowanie nadpłaty należne danemu podatnikowi do trzydziestego dnia po tej publikacji, a nawet wyklucza wszelkie oprocentowanie w przypadku, gdy owa nadpłata została poniesiona przez podatnika po upływie tego trzydziestego dnia.
Wyrok ten otwiera drogę do dochodzenia wypłaty odsetek od nadpłaty podatku, która nie uległa jeszcze przedawnieniu.
Jeżeli chcieliby Państwo uzyskać więcej informacji na ten temat, zapraszamy do kontaktu.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 10 lipca 2023 r.
autor/redaktor cyklu:
