Zgodnie z zapowiedzią z zeszłego tygodnia, dzisiaj przyjrzymy się rozliczeniom podatkowym związanym z inwestowaniem w akcje.
Handel akcjami a obowiązek podatkowy
W przypadku handlu akcjami, obowiązek podatkowy powstanie w momencie ich sprzedaży. Oznacza to, że osoby, które w 2024 roku kupiły akcje, lecz ich nie sprzedały, nie muszą składać deklaracji podatkowej. Zobowiązane do złożenia pit-38 będą osoby, które nabyły akcje wcześniej, lecz sprzedały je w 2024 r. Wyjątek stanowią akcje nabyte przed 1 stycznia 2004 roku, których sprzedaż pod pewnymi warunkami będzie zwolniona z podatku dochodowego.
Sprzedaż akcji z giełd zagranicznych
Nie stanowi większego problemu ustalenie przychodu i kosztów uzyskania przychodu, w przypadku zakupu akcji notowanych w polskiej walucie. Problematyczne może okazać się rozliczenie podatkowe w przypadku sprzedaży akcji spółek zagranicznych notowanych w walucie obcej. W takiej sytuacji zarówno transakcje kupna, jak i sprzedaży musimy przeliczyć na złotówki po średnim kursie NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego realizację danej transakcji. Należy też ustalić w którym kraju powstał obowiązek podatkowy. W tym celu musimy sięgnąć do odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. W przeważającej części przypadków obowiązek podatkowy powstanie w Polsce. Jeżeli jednak zapłaciliśmy podatek również za granicą, wówczas przysługuje nam prawo odliczenia go od podatku należnego w Polsce, zgodnie z właściwą metodą unikania podwójnego opodatkowania.
Dzień nabycia i dzień sprzedaży akcji
Dokonując zakupu i sprzedaży akcji aktywność inwestora ogranicza się zazwyczaj do kliknięcia kup/sprzedaj na stronie internetowej lub w aplikacji biura maklerskiego. Stan środków na rachunku maklerskim zmienia się w czasie rzeczywistym. Z podatkowego punktu widzenia istotny jest jednak moment prawnego nabycia akcji, który następuje na zakończenie cyklu rozliczeniowego (okres od zawarcia transakcji do dokonania końcowego rozrachunku, czyli przeniesienia własności papierów wartościowych oraz transferu pieniędzy między stronami transakcji). W Polsce przyjęto cykl rozrachunkowy w standardzie T+2. Oznacza to, że właścicielami akcji stajemy się w dwa dni po zawarciu transakcji. Oznacza to również, że zbywamy akcje drugiego dnia po zawarciu transakcji sprzedaży. Ma to dwojakie konsekwencje:
- w przypadku sprzedaży akcji w jednym z dwóch ostatnich dni roku kalendarzowego, przychód powstanie dopiero w nowym roku,
- zastosowanie znajdzie kurs wymiany walut z dnia poprzedzającego T+2.
Koszt uzyskania przychodu
Kosztem uzyskania przychodu ze zbycia akcji jest cena nabycia, jak i opłaty związane z transakcjami, np. prowizje maklera, opłaty za przechowywanie akcji (custody fee), koszty przewalutowania.
W przypadku sprzedaży akcji nabytych w drodze spadku, możemy rozliczyć koszty uzyskania przychodu poniesione przez spadkodawcę.
Inaczej wygląda sytuacja w przypadku zbycia akcji nabytych w drodze darowizny. W takiej bowiem sytuacji nie mamy prawa rozpoznać żadnych kosztów uzyskania przychodu. Wolny od podatku dochodowego jest natomiast dochód w kwocie zapłaconego podatku od spadków i darowizn.
Ustalenie dochodu
Dochodem, będącym podstawą naliczenia podatku, jest różnica między przychodem, a kosztami uzyskania przychodu. Ustalając dochód należy się kierować metodą FIFO (first in first out). Oznacza to, że przy sprzedaży papierów wartościowych nabytych po różnych cenach w przypadku, gdy nie jest możliwe określenie ceny ich nabycia, przy ustalaniu dochodu stosuje się zasadę, że każdorazowo zbycie dotyczy kolejno nabywanych akcji (od nabytych najwcześniej).
Dywidendy
Od 2024 r. obowiązek podatkowy rodzi także otrzymanie dywidendy (tzw. podatek Belki). Wynosi on 19% i dla osób inwestujących w spółki z siedzibą w Polsce jest często niezauważalny. Spółki te są bowiem płatnikiem podatku, co oznacza, że na nasz rachunek maklerski wpływa kwota netto (po opodatkowaniu). Otrzymanej dywidendy nie musimy wykazywać w deklaracji podatkowej. Dotyczy to jednak dywidendy od spółki z siedzibą w Polsce. Należy jednak pamiętać, że nie wszystkie spółki notowane na GPW oraz NewConnect są notowane na rynku warszawskim.
Dywidendy otrzymane od spółek zagranicznych należy zadeklarować samemu. Ponadto na rachunek bankowy otrzymujemy dywidendę brutto (nieopodatkowaną lub opodatkowaną u źródła w kraju siedziby spółki). Oznacza to, że od otrzymanej dywidendy będziemy musieli zapłacić podatek. Jeżeli został pobrany od niej w kraju siedziby spółki, wówczas podatek należny w Polsce pomniejszymy o kwotę podatku pobranego za granicą. Jeżeli natomiast dywidenda nie została opodatkowana u źródła, wówczas cały podatek zapłacimy w Polsce. Zagraniczne dywidendy należy wykazać w składanym PIT-38.
Za tydzień przyjrzymy się rozliczeniom podatkowym z tytułu inwestycji w obligacje.
Jeżeli chcieliby Państwo skonsultować swoje rozliczenia podatkowe z giełdy lub powierzyć je specjalistom – zachęcamy do kontaktu z naszą Kancelarią.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 03 lutego 2025 r.
autor/redaktor cyklu:
Nasze artykuły i alerty prawne możesz otrzymywać jako pierwszy, prosto na swoją skrzynkę mailową! Zapisz się do newslettera klikając w link lub skontaktuj się z nami pod adresem mailowym social@kglegal.pl, aby spersonalizować wysyłane treści.
