Szanowni Państwo,
ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz.U. 2020 poz. 1086), zwana tarczą antykryzysową 4.0, przyniosła rozwiązania ważne nie tylko dla podmiotów działających na rynku nieruchomości, ale dla przedsiębiorców będących użytkownikami wieczystymi, najemcami, dzierżawcami lub w inny sposób użytkującymi nieruchomości Skarbu Państwa.
Po pierwsze, o czym informowaliśmy w poprzednim alercie, już po raz kolejny został wydłużony termin na wniesienie opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego za rok 2020, tj. do dnia 31 stycznia 2021 r.
Jednocześnie, warto podkreślić, że nie doszło do zmiany terminu do zapłaty opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntów we własność, który upłynął z dniem 30 czerwca 2020 r. Pomimo upoważnienia ustawowego minister rozwoju nie zdecydował się na wydanie rozporządzenia określającego późniejszy termin zapłaty tej opłaty.
Po drugie, ustawodawca nowelizując ustawę z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz.374, 567, 568, 695 i875), dodał w nim art. 15ja-15je, które wprowadzają rozwiązania dla przedsiębiorców wykorzystujących nieruchomości na cele prowadzonej działalności gospodarczej.
W tym alercie chcemy zwrócić uwagę przede wszystkim na prawo do pomniejszenia wysokości opłaty z tytułu użytkowania wieczystego gruntów należących do zasobu nieruchomości Skarbu Państwa. Zgodnie z wprowadzonym rozwiązaniem przedsiębiorcy, jak również wskazane organizacje pozarządowe oraz państwowe osoby prawne, u których wystąpił spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19, będące użytkownikami wieczystymi gruntów wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej będą mogli wystąpić z wnioskiem o pomniejszenie opłaty.
Warunkiem uzyskania pomniejszenia jest:
- zgłoszenie wniesienia opłaty w pomniejszonej wysokości staroście lub prezydentowi miasta na prawach powiatu, wykonującym zadania z zakresu administracji rządowej, przed dniem 31 stycznia 2020 r.;
- brak zaległości w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r.;
- spadek obrotów gospodarczych z uwagi na COVID-19, przez który ustawa rozumie spadek sprzedaży towarów lub usług, w ujęciu ilościowym lub wartościowym:
- nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 31 grudnia 2019 r. do dnia poprzedzającego dzień dokonania zgłoszenia, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego; lub
- nie mniej niż o 25%, obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po dniu 31 grudnia 2019 r. do dnia poprzedzającego dzień dokonania zgłoszenia, w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego.
- w obu przypadkach za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku, gdy okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego.
W przypadku spełnienia powyższych warunków, organ powinien dokonać pomniejszenia opłaty proporcjonalnie do liczby dni w 2020 roku, w których obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego oraz stan epidemii z powodu COVID-19. Biorąc pod uwagę, że stan zagrożenia epidemicznego został wprowadzony w dniu 14 marca 2020 r. i stan epidemii trwa nadal, to na dzień przygotowania tego alertu liczba dni, o które może zostać pomniejszona opłata wynosi 111.
W ocenie Kancelarii o pomniejszenie mogą się starać zarówno przedsiębiorcy, którzy już wnieśli opłatę z tytułu użytkowania wieczystego za 2020 rok, jak i Ci którzy korzystają z wydłużonego terminu takiej płatności nie dokonali.
Przed podjęciem decyzji o złożeniu wniosku należy pamiętać, że pomniejszenie opłaty stanowi pomoc publiczną, mającą na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce, o której mowa w komunikacie Komisji –Tymczasowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście trwającej epidemii COVID-19. Oznacza to, że organy będą wymagały przedstawienia stosownej dokumentacji, a następnie weryfikowały wysokość otrzymanej wcześniej pomocy publicznej z innych instrumentów tarczy antykryzysowej (np. świadczenie postojowe, zwolnienia z ZUS).
Po trzecie, sygnalizujemy, że ustawa dała przedsiębiorcom możliwość złożenia wniosku o niepobieranie czynszu najmu i dzierżawy oraz opłaty za użytkowanie przypadających Skarbowi Państwa za okres kolejnych trzech miesięcy w 2020 r. następujących po miesiącu, w którym dokonywane jest zgłoszenie. Warunki uzyskania zwolnienia zostały określone analogicznie do tych związanych z pomniejszeniem opłaty z tytułu użytkowania wieczystego.
Powyższe dotyczy jedynie przedsiębiorców – użytkowników wieczystych, najemców i dzierżawców gruntów, których właścicielem jest Skarb Państwa. W przypadku gruntów będących własnością gmin, powiatów albo województw, ustawodawca w art. 15jd tarczy antykryzysowej 4.0, przyznał jednostkom samorządu terytorialnego uprawnienie do podjęcia uchwały w przedmiocie (i) pomniejszenia opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości należących odpowiednio do gminnego, powiatowego albo wojewódzkiego zasobu nieruchomości, wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej, należnej za 2020 r. od podmiotów wskazanych powyżej, oraz (ii) niepobierania czynszu najmu i dzierżawy oraz opłaty z tytułu oddania nieruchomości w użytkowanie za okres kolejnych trzech miesięcy w 2020 r. następujących po miesiącu, w którym dokonano zgłoszenia. Zatem od decyzji poszczególnych gmin, powiatów i województw zależeć będzie przyznanie takiego uprawnienia w stosunku do gruntów będących majątkiem jednostek samorządu terytorialnego, co jest wynikiem utrwalonego już poglądu o ich autonomii w tych sprawach.
Podsumowując, wprowadzone rozwiązanie jest odpowiedzią na postulaty przedsiębiorców, którzy wnosili nie tylko o przesunięcie terminów zapłaty, ale i częściowe umorzenia. Nie jest to jednak rozwiązanie kompleksowe, gdyż nie dotyczy to gruntów, które uległy przekształceniu, ani gruntów należących do jednostek samorządu terytorialnego. Co więcej, nie należy się spodziewać szybkiego rozpatrzenia wniosków o pomniejszenie opłaty – chociażby z uwagi na to, że stan epidemii nadal trwa, więc organ nie jest w stanie ostatecznie ustalić liczby dni, za które takie pomniejszenie miałoby nastąpić.
W przypadku indywidualnych pytań lub wątpliwości zapraszamy do kontaktu.
Niniejszy materiał ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej. Został opracowany na podstawie ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz. U. 2020 poz. 1086) oraz ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz.374, 567, 568, 695 i 875).
