Jak informowaliśmy Państwa w ostatnim artykule opublikowanym w ramach Technoglogy, termin na implementacje Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 roku w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (tzw. Dyrektywa o sygnalistach) upływa dnia 17 grudnia 2021 roku. Wszystkie państwa członkowskie do tej daty mają obowiązek wdrożyć przepisy rzeczonej Dyrektywy.
Prace nad ustawą o ochronie osób zgłaszających naruszenia już się rozpoczęły. W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pojawił się projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia. Nie znamy jeszcze szczegółów regulacji, ale już z samego opisu można wyłuskać kilka kluczowych dla informacji i wskazówek ustawodawcy.
- Projektowana ustawa obejmie ochroną osoby dokonujące zgłoszenia lub ujawnienia informacji lub uzasadnionych podejrzeń naruszenia prawa, pracujące w sektorze prywatnym lub publicznym, które uzyskały informacje na temat naruszenia w kontekście związanym z pracą. Przewidziane w ustawie gwarancje i środki prawne będą przysługiwały osobie dokonującej zgłoszenia naruszenia, niezależnie od podstawy i formy świadczenia pracy (m.in. umowa o pracę, umowa cywilnoprawna, umowa B2B, wolontariat, staż), w tym także świadczącej pracę na rzecz podmiotów, z którymi pracodawca utrzymuje relacje gospodarcze, jak wykonawcy, podwykonawcy lub dostawcy oraz innym osobom zgłaszającym informacje o naruszeniach w kontekście związanym z pracą, jak akcjonariusze i wspólnicy oraz członkowie organów osoby prawnej. Ochroną będą objęte również osoby dokonujące zgłoszenia, których stosunek pracy ustał lub dopiero ma zostać nawiązany, w przypadku gdy informacje na temat naruszenia uzyskano w trakcie procesu rekrutacji poprzedzającego zawarcie umowy.
- Ustawa wyłączy możliwość narażenia na jakikolwiek uszczerbek lub możliwość postawienia zarzutu z powodu dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego na zasadach określonych w ustawie. Wprowadzony zostanie zakaz jakiegokolwiek niekorzystnego traktowania, w tym niekorzystnego traktowania w zatrudnieniu.
- Co ciekawe, z treści opisu projektu ustawy wynika, że ustawa o sygnalistach obejmie swoim zakresem od razu także przedsiębiorców zatrudniających co najmniej 50 pracowników, a nie jak pierwotnie planowano od 250 pracowników.
- Podmioty działające w sektorze finansowym (m.in. banki, fundusze inwestycyjne, zakłady ubezpieczeń, zakłady reasekuracji, fundusze powiernicze, towarzystwa emerytalne, fundusze emerytalne, domy maklerskie, towarzystwa funduszy inwestycyjnych) będą miały obowiązek ustanowienia wewnętrznych kanałów zgłaszania naruszeń niezależnie od tego, czy należą do sektora publicznego, czy prywatnego oraz niezależnie od liczby zatrudnionych pracowników.
- Wdrożenie procedury w zakresie zgłaszania nieprawidłowości wymagać będzie uzgodnień ze związkami zakładowymi, a w przypadku ich braku konsultacji z przedstawicielami pracowników.
- Procedura dot. zgłaszania nieprawidłowości będzie musiała określać m.in.: komórki organizacyjne albo osoby wyznaczone do przyjmowania zgłoszeń, podejmowania działań następczych oraz udzielających informacji zwrotnych; sposoby zgłaszania i potwierdzania przyjęcia zgłoszeń, a także terminy realizowanych czynności.
- Organem przyjmującym zgłoszenia zewnętrzne będzie Rzecznik Praw Obywatelskich.
Poniżej zamieszczamy link do opisu projektu ustawy:
W razie jakichkolwiek pytań czy wątpliwości, zapraszamy do kontaktu.