Wczorajszego dnia, tj. 29 kwietnia 2021 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie rozpatrywanej pod sygn. C‑19/20. Wyrok ten był konsekwencją zadanych przez Sąd Okręgowy w Gdańsku pytań dotyczących spraw frankowych (postanowienie z dnia 30 grudnia 2019 roku – sygn. akt XV C 458/18), wśród których znalazły się pytania o następujące kwestie:
- Czy Sąd ma obowiązek stwierdzenia nieuczciwości postanowienia umownego, jeśli zostało ono zmienione aneksem?
- Czy Sąd może rozdzielić zapis umowy, którego część jest klauzulą niedozwoloną i pozostawić tę zgodną z prawem?
- Czy uchwalenie ustawy antyspreadowej może skutkować tym, że Sąd nie będzie miał obowiązku stwierdzenia nieuczciwego charakteru postanowienia umownego?
- Czy Banki będą mogły dochodzić roszczeń względem Kredytobiorców z tytułu bezumownego korzystania z kapitału?
- Czy Sąd przed podjęciem decyzji o unieważnieniu umowy musi poinformować konsumenta o skutkach takiej decyzji, jeśli jest on reprezentowany przez prawnika i od kiedy liczyć tę nieważność?
Wyrok ten – wbrew temu jakie były względem niego oczekiwania – nie przyniósł przełomu, a także nie postawił kropki nad i. Co prawda TSUE wypowiedział się na temat kilku kwestii, potwierdził dotychczasowe orzeczenia, jednakże nie odpowiedział na dwa najbardziej istotne problemy, czyli kwestię przedawnienia oraz rozliczenia pomiędzy Stronami, w tym w szczególności wynagrodzenia dla Banków za ewentualne bezumowne korzystanie z kapitału przez Frankowiczów.
TSUE stwierdził natomiast m.in., że:
- mimo zawarcia aneksu do umowy kredytowej, Sąd może badać nieuczciwy charakter klauzuli indeksacyjnej;
- brak jest możliwości wykreślenia zapisu o marży i zostawiania kursu NBP;
- Sąd po wyeliminowaniu nieuczciwego postanowienia umownego nie ma możliwości uzupełnienia umowy;
- ustawa antyspreadowa niewiele zmienia w kontekście nieważności umowy;
- Sąd ma obowiązek informować konsumenta o ewentualnych konsekwencjach wynikających ze stwierdzenia nieważności umowy kredytowej, pomimo że ten reprezentowany jest przez profesjonalnego pełnomocnika.
Już dziś, z niecierpliwością czekamy na Uchwałę Sądu Najwyższego, która – miejmy nadzieję – rozwieje wszystkie wątpliwości dotyczące spraw frankowych.
