Pomoc dla kredytobiorców w związku ze wzrostem stóp procentowych – postulowane rozwiązania
Alarmujący wzrost stóp procentowych notowany jest nieprzerwanie od października 2021 roku, a rząd już zapowiada kolejne podwyżki, gdyż jest to główne narzędzie Rady Polityki Pieniężnej mające na celu przeciwdziałanie inflacji. Warto odnotować, iż w okresie od grudnia 2021 roku do maja 2022 roku stopa referencyjna wzrosła z 0,5 % do 5,25%. Odczuwalnie wpływa to na kredytobiorców posiadających zobowiązania hipoteczne w złotówkach, czyniąc je niejednokrotnie nad wyraz uciążliwymi czy wręcz przekraczającymi możliwości finansowe kredytobiorców.
Chcąc zaradzić dalszemu pogarszaniu się sytuacji, dnia 17 maja 2022 roku, rząd przyjął projekt ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom, który to projekt zakłada pomoc kredytobiorcom hipotecznym posiadających zobowiązanie w walucie polskiej, w spłacie stale rosnących rat kredytów. Projekt ustawy zakłada:
- możliwość udzielenia kredytobiorcom wakacji kredytowych,
- wsparcie finansowe z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców,
- likwidację wskaźnika WIBOR i zastąpienia go miernikiem bardziej przystępnym dla kredytobiorców.
Gotowa ustawa– według deklaracji Premiera – miałaby wejść w życie z początkiem lipca 2022 roku. Lipiec 2022 roku miałby być pierwszym miesiącem, w którym kredytobiorcy będą mogli skorzystać z wakacji kredytowych, natomiast na chwilę obecną jest już dostępna dla kredytobiorców możliwość skorzystania ze środków Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.
Najbardziej dalekosiężnym z zaproponowanych rozwiązań jest natomiast zastąpienie wskaźnika WIBOR nowym, bardziej przystępnym dla kredytobiorcy wskaźnikiem, którą zaplanowano na 1 stycznia 2023 roku.
Wakacje kredytowe
Najprawdopodobniej z początkiem lipca 2022 roku, kredytobiorcy hipoteczni posiadający zobowiązania kredytowe w złotówkach, będą mogli skorzystać z wakacji kredytowych w wymiarze dwóch miesięcy w trzecim i czwartym kwartale 2022 roku oraz w wymiarze jednego miesiąca w każdym z kwartałów 2023 roku. Wakacje miałyby obejmować zarówno część kapitałową jak i odsetkową zobowiązań. Do skorzystania z tejże opcji będą uprawnieni kredytobiorcy hipoteczni jednakże jedynie w stosunku do jednej umowy kredytowej zawartej na cel zakupu nieruchomości przeznaczonej na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych.
Do skorzystania z wakacji kredytowych upoważnieni będą kredytobiorcy, którzy spełnią łącznie dwa warunku:
a) zawrą umowę kredytu hipotecznego przed 1 lipca 2022 roku oraz,
b) zakończą okres kredytowania co najmniej po upływie 6 miesięcy od ww. daty;
W przypadku gdy kredytobiorca korzysta już z wakacji kredytowych uzgodnionych wcześniej z bankiem i złoży wniosek o udzielenie wakacji na mocy nowych przepisów, to termin tych pierwszych skróci się z chwilą złożenia nowego wniosku u kredytodawcy.
Fundusz wsparcia kredytobiorców
Drugim z postulowanych rozwiązań jest możliwość uzyskania dopłat z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Skorzystanie z nich umożliwia spełnienie przez kredytobiorcę przynajmniej jednego poniższych warunków:
- co najmniej jeden z kredytobiorców posiada status bezrobotnego,
- miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego przekracza 50% miesięcznych dochodów,
- miesięczny dochód po odjęciu kosztów kredytów nie przekracza określonej kwoty – 2022 r. to 1552 zł w gospodarstwie jednoosobowym i 1200 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym.
Wysokość pomocy z FWK nie może przekroczyć 2 000 zł miesięcznie i może być wypłacane maksymalnie przez 36 miesięcy. Świadczenie ma charakter zwrotny, zaś jego spłata rozpoczyna się po dwóch latach od pobrania ostatniego świadczenia z FWK. Spłata następuje w 144 równych, nieoprocentowanych, miesięcznych ratach, których część tj. 44 raty może być umorzona. Ww. raty zostają umorzone, gdy kredytobiorca dokona terminowej spłaty pierwszych 100 rat.
Nowy wskaźnik oprocentowania w miejsce WIBOR
Wzrost stóp procentowych przekłada się również na wysokość wskaźnika WIBOR, którego wzrost przekłada się z kolei na wzrost raty kredytu. Dlatego też, wraz z początkiem 2023 roku planowane jest zastąpienie wskaźnika WIBOR innym wskaźnikiem, który obniży wysokość rat kredytowych. Na chwilę obecną jego zamiennik nie jest jednak znany, zaś sektor finansowy zobowiązał się go wypracować we własnym zakresie. Z nieoficjalnych doniesień wynika, że wskaźnik ten miałyby bazować którymś z indeksów: Warszawski Indeks Rynku Depozytowego (WIRD), Warszawski Indeks Rynku Finansowego (WIRF) oraz Warsaw Repo Rate (WRR).
