Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 22 lutego 2022 r. oddalił skargę kasacyjną Dyrektora Krajowej Administracji Skarbowej dotyczącą zastosowania ryczałtowo 50% kosztów uzyskania przychodu do wynagrodzeń twórców gier komputerowych, będących pracownikami Wnioskodawcy.
Czego dotyczyła sprawa?
Spółka będąca producentem oraz wydawcą gier komputerowych zwróciła się o wydanie interpretacji podatkowej dotyczącej tego czy będąc płatnikiem, przy obliczaniu zaliczek na podatek dochodowy pracowników może zastosować 50% kosztów uzyskania przychodu, gdy:
- pracownik będący twórcą w miesiącu, za które należne jest honorarium, przekaże spółce prawa do utworu lub utworów?
- pracownik będący twórcą nie przekaże prawa do żadnego utworu, ponieważ praca nad tym utworem nie została zakończona i przekazanie utworu nastąpi po jej zakończeniu?
- pracownik będący twórcą nie wykonywał pracy twórczej, ponieważ przebywał na urlopie wypoczynkowym lub zdrowotnym lub brał udział w szkoleniu?
- pracownik wykonujący poza pracą twórczą inne czynności (zarządzanie, marketing), znajdzie się w sytuacji opisanej w pkt 1-3, w przypadku wydzielenia honorarium za pracę twórczą i wynagrodzenia za pozostałe czynności?
Stanowisko fiskusa
Dyrektor Informacji Skarbowej uznał, że spółka nie ma prawa we wskazanych sytuacjach zastosować 50% kosztów uzyskania przychodu. W uzasadnieniu wskazał, że podwyższone koszty mogą być zastosowane, gdy:
- praca wykonywana przez pracownika jest przedmiotem prawa autorskiego, a więc spełnia przesłanki utworu określone w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych,
- pracownik jest twórcą w rozumieniu tej ustawy i uzyskiwanie przychodu przez pracownika wynika z korzystania przez twórcę z tychże praw lub rozporządzania tymi prawami,
- umowa o pracę przewiduje zróżnicowanie wynagrodzenia należnego pracownikowi na kwotę związaną z korzystaniem z praw autorskich (honorarium autorskie) i kwotę związaną z wykonywaniem typowych obowiązków pracowniczych oraz prowadzona jest stosowna dokumentacja w tym zakresie, np. szczegółowa ewidencja przeniesionych praw autorskich,
- przychody uzyskane przez pracownika są uzyskane w wyniku działalności określonej w art. 22 ust. 9b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych [m. in. z twórczości audialnej i audiowizualnej, programów komputerowych, gier komputerowych].
Kwota honorarium nie może być określana według czasu pracownika niezbędnego do stworzenia utworu. Czas pracy nie jest bowiem wyznacznikiem jego wartości. Istotne jest, że utwór faktycznie powstał, co powinno być udowodnione oraz że za przejęcie utworu pracodawca zapłacił konkretną wartość. Honorarium ma bowiem stanowić zapłatę za korzystanie przez pracodawcę z praw autorskich przysługujących pracownikowi, a nie za czas poświęcony na stworzenie utworu.
Dalej organ stwierdził, że przez ustalenie/wyodrębnienie honorarium nie można uznać sytuacji, w której kwota wynagrodzenia należna pracownikowi z tytułu przeniesienia praw autorskich jest taka sama w każdym miesiącu bez względu na to ile i jakie utwory zostały przekazane pracodawcy.
Ponadto stosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów do wynagrodzenia pracowników tytułem korzystania przez nich z praw autorskich lub rozporządzania tymi prawami dotyczy wyłącznie tych okresów zatrudnienia, w którym praca o charakterze twórczym jest rzeczywiście wykonywana. W czasie urlopu, zwolnienia lekarskiego, odbywanego szkolenia, nie wykonywania pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, kiedy pracownik nie wykonuje pracy, nie wypełnia tym samym obowiązku twórczego działania o indywidualnym charakterze, którego efektem jest powstanie utworu.
Rozstrzygnięcie sądów
W wyniku skargi złożonej na ww. interpretację, sąd administracyjny opowiedział się po stronie spółki i uchylił zaskarżoną interpretację. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił zaś skargę Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
W uzasadnieniu wydanych wyroków sądy podkreśliły, że jedynym warunkiem zastosowania podwyższonych kosztów przewidzianym w obowiązującym prawie, jest bycie twórcą w rozumieniu przepisów prawa autorskiego i otrzymywanie wynagrodzenia w związku z korzystaniem z praw do utworu. Niedopuszczalne jest tworzenie przez organy skarbowe dodatkowych warunków ograniczających stosowanie tej instytucji. Istotnym jest bowiem ścisły i bezpośredni związek pomiędzy wynagrodzeniem, a efektem pracy, która w całości poświęcona jest pracy twórczej, co także oznacza, że przychód jaki otrzymuje pracownik w ramach wynagrodzenia wynika z rozporządzenia prawami autorskimi.
W przeciwieństwie do organu skarbowego, sąd uznał, że uzależnienie wysokości honorarium od czasu pracy twórczej leży w zakresie swobody kontraktowej stron stosunku pracy i nie wpływa na możliwość zastosowania kosztów uzyskania przychodu w wysokości 50%.
Wydany wyrok potwierdza równouprawnienie w zakresie opodatkowania, niezależnie, czy utwór został stworzony w ramach stosunku pracy, czy też nie. Choć w stanie faktycznym sprawy występują twórcy gier komputerowych, w zakresie ustalenia kosztów uzyskania przychodów dotyczy praw autorskich do utworu, bez względu przedmiotu działalności.
W przypadku wątpliwości dotyczących prawidłowego ustalenia kosztów uzyskania przychodu z praw autorskich, zapraszamy do kontaktu. Nasza kancelaria świadczy usługi w zakresie doradztwa podatkowego zarówno dla osób prawnych, jak i osób fizycznych.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 24 lutego 2023 r.
autor:
