Podatek dochodowy, jak nazwa wskazuje, płacony jest w przypadku uzyskania dochodu. Jeżeli podatnik dochodu nie uzyska – nie płaci podatku. Taka zasada obowiązuje obecnie. Od 2024 r. obowiązywać będzie minimalny podatek dochodowy dla spółek. Ustawodawca uznał bowiem, że wie lepiej ile powinien zarobić dany podmiot, a jeśli wykazał niższą kwotę, to z pewnością dokonał optymalizacji podatkowej, więc podatek powinien zapłacić od założonej kwoty.
Kogo dotyczy podatek minimalny?
Podatnikami podatku minimalnego będą spółki i podatkowe grupy kapitałowe mające siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Nie będąc mu podlegały natomiast spółki zagraniczne, nawet jeśli uzyskają przychód w Polsce. Podatek ten nie będzie dotyczył także innych, niż spółki podmiotów, takich jak fundacje, stowarzyszenia, spółdzielnie, czy fundacje rodzinne.
Kiedy trzeba go zapłacić?
Podatek minimalny zapłacą tylko ci podatnicy, którzy ponieśli stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych, albo osiągnęli udział dochodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych, określonych zgodnie z art. 7 ust. 1 albo art. 7a ust. 1 ustawy o CIT, w przychodach innych niż z zysków kapitałowych w wysokości nie większej niż 2%.
Ile wyniesie?
Podatek minimalny wynosi 10% podstawy opodatkowania. Co jednak będzie podstawą opodatkowania, w sytuacji, gdy np. spółka poniosła stratę? Ustawodawca określił, że podstawą opodatkowania będzie suma:
1) kwoty odpowiadającej 1,5% wartości przychodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych osiągniętych przez podatnika w roku podatkowym oraz
2) poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych, kosztów finansowania dłużnego w takiej części, w jakiej koszty te przewyższają kwotę obliczoną według wzoru podanego w ustawie oraz
3) kosztów:
a) usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze,
b) wszelkiego rodzaju opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z majątkowych praw autorskich, licencji, praw własności przemysłowej oraz know-how,
c) przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek, innych niż udzielonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, w tym w ramach zobowiązań wynikających z pochodnych instrumentów finansowych oraz świadczeń o podobnym charakterze, poniesionych bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych lub podmiotów mających miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd w raju podatkowym, w jakiej koszty te łącznie w roku podatkowym przekraczają o 3 000 000 zł kwotę obliczoną według wzoru podanego w ustawie.
Co ze zwykłym podatkiem dochodowym?
Podleganie obowiązkowi zapłaty podatku minimalnego nie wyklucza konieczności zapłaty podatku od dochodu (chyba, że spółka poniosła stratę). Jednak kwota podatku minimalnego będzie mogła zostać pomniejszona o podatek od dochodu CIT. Ponadto jeżeli spółka jednego roku zapłaci podatek minimalny, a w kolejnych latach nie będzie zobowiązana do jego zapłaty, kwotę zapłaconego podatku minimalnego będzie mogła odliczyć od zwykłego podatku dochodowego za trzy kolejne lata.
Wyjątki
Podatek minimalny zacznie obowiązywać od 2024 r. Pierwsze rozliczenie nastąpi w 2025 r. Jednak dla spółek, których rok podatkowy nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym, termin obowiązywania podatku minimalnego jest inny. Podatek ten nie będzie bowiem obowiązywał w roku podatkowym, który rozpoczął się w 2023 r. i zakończył w 2024 r.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 20 listopada 2023 r.
autor/redaktor cyklu:
