Non-Fungible Token (token niewymienny – NFT)

22.07.2021 | Technoglogy

Mike Winkelmann to artysta, który na świecie znany jest jako Beeple. Do października 2020 r. najdroższa praca, którą stworzył była warta 100$. Wszystko zmienia się 1 marca 2021 r., kiedy to stworzony przez niego kolaż Everydays: the first 5000 days zostaje sprzedany w renomowanym domu aukcyjnym Christie’s za 69,346,250$ (słownie: sześćdziesiąt dziewięć milionów trzysta czterdzieści sześć tysięcy dwieście pięćdziesiąt dolarów), o około 15,000,000$ drożej niż gdy w 2014 r. sprzedano na aukcji obraz Nymphéas Moneta. To wydarzenie przyczyniło się do uznania Beeple jednym z najbardziej wartościowych artystów na świecie.

W ostatnich tygodniach przykładów nieustannie przybywa. Grimes – kanadyjska kompozytorka i piosenkarka sprzedała kolekcję dzieł War Nymph za 6,000,000$. Jack Dorsey – miliarder, współzałożyciel i CEO Twittera stworzył NFT zawierające jego certyfikowany pierwszy „tweet”, który następnie sprzedał na aukcji za 2,900,000$.

NFT podobnie jak kryptowaluty, takie jak: Bitcoin czy Ethereum — jest rodzajem tokena kryptograficznego, który działa w oparciu o architekturę blockchain. W tym momencie jednak podobieństwa się kończą. NFT w przeciwieństwie do wcześniej wspomnianych kryptowalut jest tokenem „niewymienialnym” – co to oznacza w praktyce? Każdy token NFT jest przedstawieniem własności cyfrowej, który reprezentuje zdigitalizowany przedmiot, zarówno materialny jak i niematerialny. Stworzony lub nawet „wybity” token może zawierać jakikolwiek cyfrowy przedmiot, np.:

  • prace graficzne, animacje (od obrazów, poprzez memy aż po Nyan Cat GIF),
  • materiały wideo (filmy, animacje czy nawet kompilacja najlepszych akcji w NBA),
  • przedmioty kolekcjonerskie (np. wcześniej przytoczony pierwszy tweet współzałożyciela Twittera),
  • wirtualne awatary, przedmioty związane z konkretną grą, bądź też klucz dostępu do konkretnej gry (tu warto przytoczyć zbierający coraz większą popularność projekt Axie Infinity),
  • muzykę, czy też materiały przygotowane przez gwiazdy (różnego rodzaju tokeny, zawierające muzykę, animację, grafiki czy inny content wypuścili Snoop Dogg, wokalista The Weekend, czy chociażby zespół Kings of Leon).

Powyższe przykłady odpowiadają za przypisywaną tokenom NFT „niewymienialność”. Każdy token NFT jest niepowtarzalny, bądź występuje wyłącznie w limitowanej edycji. Wymiana jednego bitcoina na innego, zwyczajnie oznacza, iż posiadamy jednego bitcoina, wartego w dowolnym momencie dokładnie jednego bitcoina. Za każdym tokenem NFT stoi zaś inna wartość, ponieważ jeden przedstawia wartego 3,600$ Gucci Ghosta, inny natomiast wsad LeBrona Jamesa z 6 lutego 2020 r. wykonany w meczu Los Angeles Lakes kontra Houston Rockets o wartości 250,000$. W celu lepszego zobrazowania można porównać tokeny NFT do jedynych w swoim rodzaju kart kolekcjonerskich, funkcjonujących jedynie w przestrzeni cyfrowej. Kupujący, zamiast otrzymać fizyczny przedmiot (obraz, rzeźbę, ale również płytę DVD z podpisem autora, czy pudełko zawierające grę) otrzymuje wyłącznie plik cyfrowy.

Posiadanie niewymienialnego tokena oznacza wyłączne prawo własności. Każdy token NFT z definicji może posiadać tylko jednego właściciela, natomiast unikatowe właściwości tokena NFT pozwalają z łatwością zweryfikować właściciela danego tokena oraz jego transfer pomiędzy stronami (oczywiście w rozumieniu adresu portfela kryptograficznego, a nie danych osobowych).

Co oznacza posiadanie NFT?

Krótkie poszukiwania przy pomocy którejkolwiek preferowanej wyszukiwarki pozwalają obejrzeć, odsłuchać lub pobrać większość prac, dzieł sztuki, grafik lub animacji sprzedanych niedawno za bezprecedensowe sumy. Jaki jest więc sens nabywania niezwykle drogiej grafiki stworzonej przez deadmau5’a i Mad Dog Jones’a skoro mogę zobaczyć obraz za darmo? Podobnie jak w świecie sztuki „fizycznej”, prawdziwą wartość osiągają jedynie dzieła uznane za oryginalne. Właśnie w celu potwierdzenia tej cechy konieczne jest posiadania tokena NFT. Wśród danych składających się na dany token, bardzo często zawarty zostanie swego rodzaju certyfikat oryginalności wraz z „podpisem” autora. Oczywiście wykazując odpowiednią determinację, moglibyśmy nakłonić lokalnego artystę do perfekcyjnego odwzorowania Plutona i Prozerpiny Giovanni Berniniego, natomiast nigdy nie osiągnie on wartości oryginału, który znajduje się w Galerii Borghese w Rzymie. W tym momencie znów świat sztuki „namacalnej” znajdującej się w świecie rzeczywistym styka się z tą, która występuje w świecie wirtualnym. Nabycie tokenu NFT i jego posiadanie, nie oznacza, że przysługują nam prawa autorskie do nabytego dzieła. Jako nabywca NFT z całą pewnością stajemy się właścicielem zawartości składającej się na token, natomiast nie równa się to z transferem praw autorskich, możliwości wykorzystywania tokena wedle jakichkolwiek pól eksploatacji, czy też zezwoleniem na wykonywanie praw zależnych do utworu. Oczywiście odpowiednia certyfikacja tokena w tym właśnie zakresie może na to pozwolić.

Tokeny NFT służą aktualnie przede wszystkim, jako sposób, dzięki któremu artyści, twórcy treści, czy ktokolwiek inny może spieniężyć swoją twórczość z pominięciem galerii, czy domów aukcyjnych, które zwyczajowo pobierają dość duże prowizje. Technologia ta zapewnia całkowite bezpieczeństwo przechowywanej treści, oferuje możliwość bezpośredniego transferu pomiędzy stronami i jest anonimowa. Choć aktualnie NFT nierozłącznie kojarzy się ze sztuką, to w ciągu następnych miesięcy z całą pewnością poznamy znacznie więcej możliwości tej technologii. Jeśli możemy wybić token zawierający kompilację grafik tworzonych 5000 dni z rzędu, to czemu by nie spróbować z cyfrowym paszportem pojazdu, dokumentami urzędowymi czy wirtualnym głosowaniem?

Niniejszy alert ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.

autor:

Tomasz Kalinowski

Aplikant radcowski
+48 531 505 917 | t.kalinowski@kglegal.pl

redaktor cyklu:

Monika Antosik

Adwokat
+48 518 532 957 | m.antosik@kglegal.pl