W dzisiejszym artykule z cyklu Compliance omówimy kwestię likwidacji spółki i konsekwencji z tego wynikających dla jej wierzycieli. Jest to o tyle istotne, że w przypadku zlikwidowania spółki, jej wierzyciele mogą już nie mieć możliwości zostać zaspokojeni, jeśli nie posiadają sądowo stwierdzonej wysokości swojej wierzytelności.
Dlaczego śledzenie likwidacji dłużników jest istotne?
Tytułem wstępu „Likwidacja” jest to jedna z form zakończenia działalności spółki prawa handlowego.
W art. 279 Kodeksu spółek handlowych wskazano trzymiesięczny termin od daty ogłoszenia o rozwiązaniu spółki i otwarciu likwidacji do zgłaszania przez wierzycieli przysługujących im wierzytelności wobec spółki. Wobec tego, jeśli w ciągu 3 miesięcy od momentu obwieszczenia o otwarciu likwidacji, wierzyciele nie zgłoszą swoich żądań względem spółki, to niestety mogą już nigdy ich nie odzyskać.
Jak odzyskać swoją wierzytelność od spółki w likwidacji?
Na szczęście wierzyciele spółki, którzy nie zgłosili swoich roszczeń we właściwym terminie ani nie byli spółce znani, mogą żądać zaspokojenia swoich należności z majątku spółki jeszcze niepodzielonego.
Ponadto, likwidacja nie stanowi przeszkody do wytoczenia powództwa o zapłatę przeciwko spółce, a także nie ulegają zawieszeniu postępowania wszczęte przed rozpoczęciem likwidacji. Jest to możliwość dla tych wierzycieli, którym przysługuje wobec spółki wierzytelność sporna. W toku likwidacji można wszcząć zarówno postępowanie o zapłatę jak i postępowanie egzekucyjne, natomiast ewentualna bezskuteczność egzekucji wobec spółki może otworzyć także drogę do dochodzenia roszczeń na podstawie art. 299 Kodeksu spółek handlowych od członków zarządu spółki lub jej likwidatora. Panuje pewne przekonanie, że jeśli zostanie otwarta likwidacja to spółkę szybko uda się wykreślić z Rejestru i nie będzie trzeba spłacać jej zobowiązań. Nic bardziej mylnego. Do wniosku o wykreślenie spółki likwidator dołącza swoje oświadczenie o braku toczących się postępować w stosunku do spółki. Brak takiego oświadczenia jest podstawą do odrzucenia wniosku o wykreślenie spółki z rejestru. Ponadto, w ramach „zabezpieczenia swojego roszczenia” wierzyciel może zgłosić się do udziału w postępowaniu o wykreślenie spółki z rejestru wraz z wnioskiem o zawieszenie tego postępowania do czasu prawomocnego zakończenia postępowania o zapłatę. Wcześniejsze wykreślenie spółki utrudniłoby – a nawet praktycznie uniemożliwiło – dochodzenie roszczeń od członków zarządu na podstawie art. 299 KSH.
Podsumowując, należy pamiętać, że śledzenie obwieszczeń o otwarciu likwidacji spółek może mieć duży wpływ na uzyskanie zaspokojenia swojego roszczenia, a samo zgłoszenie wierzytelności wcale nie musi oznaczać jakiegokolwiek zaspokojenia takiego roszczenia, gdyż spółka w dniu otwierania likwidacji nie musi posiadać jakichkolwiek środków. Nie zamyka to jednak drogi do odzyskania swojej wierzytelności.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 23 listopada 2022 r.
autorzy: