W dzisiejszym, już ostatnim artykule w cyklu Compliance o tematyce Postępowania o zatwierdzenie układu, omówimy dla Państwa kwestie ochrony dłużnika przed wierzycielami, ochrony przed wypowiadaniem umów oraz wpływu postępowania o zatwierdzenie układu na zakres sprawowania zarządu.
Ponadto, w roli ciekawostki przedstawimy Państwu statystyki dotyczące postępowań restrukturyzacyjnych, w tym w szczególności postępowań o zatwierdzenie układu.
Ochrona przed wierzycielami
Od chwili obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego do prawomocnego umorzenia albo zakończenia postępowania o zatwierdzenie układu odpowiednie zastosowanie ma art. 312 Prawa Restrukturyzacyjnego tj. zawieszenie postępowań egzekucyjnych.
Ważnym elementem tego procesu jest to, że zawieszenie egzekucji z mocy prawa dotyczy wszystkich wierzytelności niezależnie od tego, czy są one objęte układem czy też nie.
Stanowi to zatem niemal całkowitą ochronę przed egzekucją.
Ponadto, w tym czasie istnieje także niedopuszczalność wszczęcia postępowań egzekucyjnych. Skierowanie egzekucji do majątku dłużnika oraz wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia lub zarządzenia zabezpieczenia roszczenia na majątku dłużnika jest niedopuszczalne po dniu obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego.
W celu rozwinięcia tego zagadnienia, zakaz ten dotyczy zarówno skierowania egzekucji, ale też wykonania postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia, nawet jeśli zostało ono wydane przed czasem, o którym mowa powyżej, ani nie może zostać wydane, ani wykonane zarządzenie zabezpieczenia roszczenia – niezależnie w jakim postepowaniu zostało ono wydane.
Istnieją oczywiście wyjątki w tym zakresie. Zawieszenie egzekucji ani zakaz jej wszczynania, jak również zakaz dokonywania zabezpieczeń na majątku dłużnika nie mają zastosowania do egzekucji z:
- Świadczeń alimentacyjnych;
- Renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci;
- Roszczenie o zamianę treści prawa dożywocia na dożywotnią rentę.
Ochrona przed wypowiedzeniem umów
Od chwili obwieszczenia o dniu układowym zgodnie z art. 256 Prawa Restrukturyzacyjnego istnieje tak zwana niedopuszczalność wypowiedzenia istotnych umów.
W związku z tym kontrahent dłużnika nie może wypowiedzieć mu następujących umów:
- Umów najmu lub dzierżawy lokalu lub nieruchomości, w których jest prowadzone przedsiębiorstwo dłużnika,
- Umów kredytu w zakresie środków pozostawionych do dyspozycji kredytobiorcy przed dniem otwarcia postępowania,
- Umów leasingu,
- Ubezpieczeń majątkowych,
- Umów rachunku bankowego,
- Umów poręczeń,
- Umów obejmujących licencje udzielone dłużnikowi,
- Gwarancji lub akredytyw wystawionych przed dniem obwieszczenia,
- Innych umów o podstawowym znaczeniu dla prowadzenia przedsiębiorstwa.
Spis takich umów, o których mowa w pkt 9 powyżej tj. o podstawowym znaczeniu dla prowadzenia przedsiębiorstwa dłużnika, sporządza nadzorca układu.
Spis taki, nadzorca układu składa do akt w terminie 3 tygodni od dnia obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego. Należy zaznaczyć, że nie jest to decyzja w jakikolwiek sposób zaskarżalna, a zatem uzyskuje moc ochrony wymienionych umów z chwilą złożenia do akt w systemie teleinformatycznym.
Należy mieć jednak na uwadze, że nie ma żadnych przeszkód, aby dłużnik za zezwoleniem nadzorcy układu zawarł z kontrahentem porozumienie o rozwiązaniu takiej umowy, w przypadku, jeśli takie rozwiązanie jest dla niego korzystniejsze.
Wpływ obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego na zakres sprawowania zarządu
Od chwili obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego do umorzenia albo zakończenia postępowania o zatwierdzenie układu, to nadzorca układu wykonuje obowiązki nadzorcy sądowego.
W tym czasie dłużnik może wykonywać jedynie czynności zwykłego zarządu, jednakże te, które przekraczają zwykły zarząd mogą być dokonywane tylko i wyłącznie za zgodą nadzorcy układu.
Istotne jest, że zgoda ta może zostać wyrażona zarówno przed jak i po dokonaniu takowej czynności.
W przypadku zatwierdzenia czynności po jej dokonaniu, nadzorca układu zatwierdza tę czynność w terminie 30 dni od daty jej dokonania.
Należy jednak pamiętać, że termin ten jest terminem zawitym i z żadnej przyczyny nie można go przedłużyć. Jest to o tyle ważne, iż brak zgody nadzorcy układu powoduje nieważność czynności.
Statystki
Z danych zawartych na stronie Centralnego Ośrodka Informacji Gospodarczej (dalej jako: „COIG”) wynika, że w 2022 r. ogłoszono 2379 postępowań restrukturyzacyjnych. Ponadto, liczba postępowań w 2022 r. jest o 26% wyższa niż w 2021.
Jeżeli chodzi o rodzaj postępowań, to dłużnicy najczęściej występowali o restrukturyzację
w ramach uproszczonego postępowania o zatwierdzenie układu, co stanowi 90,58% wszystkich postępowań. Najwięcej postępowań dotyczy indywidualnych działalności gospodarczych – 61,33% i spółek z o.o. – 17,4 %.
| Rodzaj postępowania restrukturyzacyjnego | Liczba | procentowo |
| postępowania o zatwierdzenie układu | 2155 | 90,58% |
| przyspieszone postępowanie układowe | 100 | 4,20% |
| postępowanie sanacyjne | 91 | 3,83% |
| postępowanie układowe | 33 | 1,39% |
W pierwszym kwartale 2023 r. ogłoszono 1052 postępowania restrukturyzacyjne. Od stycznia notujemy miesięczne rekordy, najwięcej postępowań ogłoszono w marcu tj. 400 postępowań. Tak jak w 2022 roku dłużnicy najczęściej występowali o restrukturyzację w ramach uproszczonego postępowania o zatwierdzenie układu, co stanowi 91,92% wszystkich postępowań. Najwięcej postępowań dotyczy indywidualnych działalności gospodarczych – 73% i spółek z o.o. – 13,21 %.
| Rodzaj postępowania restrukturyzacyjnego | Liczba | procentowo |
| postępowania o zatwierdzenie układu | 967 | 91,92% |
| przyspieszone postępowanie układowe | 46 | 4,37% |
| postępowanie sanacyjne | 27 | 2,57% |
| postępowanie układowe | 12 | 1,14% |
Postępowanie o zatwierdzeniu układu to najprostsza forma restrukturyzacji, a mimo to wciąż może wydawać się skomplikowana, dlatego też mamy nadzieję, że nasze artykuły na przestrzeni ostatniego miesiąca przeprowadziły Państwa przez całą tę procedurę i rozwiały pojawiające się wątpliwości, pokazały krok po kroku postępowanie oraz wskazały wszelkie korzyści płynące z tego postępowania. W razie jakichkolwiek pytań zapraszamy oczywiście do bezpośredniego kontaktu.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 26 kwietnia 2023 r.
autor:
