W dzisiejszym artykule z naszego cyklu Wtorkowe Poranki dla Budowlanki przedstawimy zwięźle obowiązki projektanta w związku z realizacją umowy o prace projektowe. Na wstępie chcielibyśmy przybliżyć Państwu kim jest projektant oraz jakie pełni on zadania w skomplikowanym procesie budowlanym.
Projektant jest uczestnikiem procesu budowlanego. Jest autorem projektu budowlanego lub osobą, która zaadaptowała projekt budowlany dla konkretnej inwestycji. Projektantem może być tylko i wyłącznie architekt. Zakres obowiązków projektanta wyznacza umowa zawarta z inwestorem oraz art. 20 ustawy Prawo Budowlane, przy czym obowiązki projektanta wynikające z ww. ustawy nie mogą zostać ograniczone umową zawartą z inwestorem, gdyż są to przepisy bezwzględnie obowiązujące.
Zgodnie z Prawem Budowlanym na projektancie ciążą następujące obowiązki:
1) opracowanie projektu budowlanego w sposób zgodny z wymaganiami ustawy Prawo Budowlane, ustaleniami określonymi w decyzjach administracyjnych dotyczących zamierzenia budowlanego, obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej, w tym w szczególności z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub w razie jego braku, zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy;
2) zapewnienie, w razie potrzeby, udziału w opracowaniu projektu budowlanego osób posiadających uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej specjalności;
3) wzajemne skoordynowanie techniczne wykonanych przez osoby, o których mowa w 2), opracowań projektowych, zapewniające uwzględnienie zawartych w przepisach zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w procesie budowy, z uwzględnieniem specyfiki projektu budowlanego oraz zapewnienie zgodności projektu technicznego z projektem zagospodarowania działki lub terenu oraz projektem architektoniczno-budowlanym;
4) sporządzenie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ze względu na specyfikę projektowanego obiektu budowlanego, uwzględnianej w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia;
5) określenie obszaru oddziaływania projektowanego obiektu;
6) uzyskanie wymaganych opinii, uzgodnień i sprawdzeń rozwiązań projektowych w zakresie wynikającym z przepisów szczególnych. Powyższy obowiązek dot. uzyskania opinii, uzgodnień i sprawdzenia, które projektant uzyskuje poza postępowaniem administracyjnym, np. stwierdzenie prawidłowości rozwiązań projektowych z przepisami przeciwpożarowymi;
7) wyjaśnianie wątpliwości dotyczących projektu i zawartych w nim rozwiązań;
8) sporządzanie lub uzgadnianie indywidualnej dokumentacji technicznej, w zakresie dopuszczenia do jednostkowego zastosowania w obiekcie budowlanym wyrobów budowlanych, dla których producent wydał oświadczenie o zgodności wyrobu budowlanego z dokumentacją oraz z przepisami;
9) sprawowanie nadzoru autorskiego na żądanie inwestora lub organu administracji architektoniczno-budowlanej w zakresie:
a. stwierdzania w toku wykonywania robót budowlanych zgodności realizacji z projektem,
b. przewidzianych w projekcie, zgłoszonych przez kierownika budowy lub inspektora nadzoru inwestorskiego;
10) projektant ponadto zapewnia sprawdzenie projektu architektoniczno-budowlanego oraz technicznego pod względem zgodności z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane do projektowania bez ograniczeń w odpowiedniej specjalności.
Obowiązek, o którym mowa w pkt 10) nie dotyczy zakresu objętego sprawdzaniem i opiniowaniem na podstawie przepisów szczególnych oraz projektów obiektów budowlanych o prostej konstrukcji, jak: budynki mieszkalne jednorodzinne, niewielkie obiekty gospodarcze, inwentarskie i składowe.
Powyższe obowiązki wynikają wprost z ustawy Prawo Budowlane, jednakże w ramach zasady swobody umów inwestor może nałożyć dodatkowe obowiązki na projektanta w ramach łączącego ich stosunku prawnego. W praktyce poza wyżej opisanymi obowiązkami, projektant w ramach umowy zobowiązany jest także do:
1) sporządzenia projektu wykonawczego inwestycji,
2) uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę budynku, którego projekt sporządził,
3) wykonania prac kosztorysowych w zakresie cen materiałów wykorzystanych do realizacji inwestycji,
4) podjęcia działań wraz z inwestorem lub innym podmiotem trzecim, mających na celu uzyskanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie.
Podsumowując, na projektanta jako uczestnika procesu budowlanego zostały nałożone szczególne obowiązki, mające na celu zabezpieczenie skomplikowanego procesu budowlanego. Pragniemy także wskazać na różnice pomiędzy obowiązkami ustawowymi wynikającymi wprost z ustawy Prawo Budowlane, a obowiązkami umownymi, do których projektant się zobowiązał w ramach zawartej z inwestorem umowy. Powyższe ma niebagatelne znaczenie w kontekście odpowiedzialności inwestora, którą przybliżymy Państwu w następnym artykule, w ramach niniejszego cyklu.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 6 grudnia 2022 r.
autor:
