W dniu 15 października 2020 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie polskiej spółki przeciwko Ministrowi Finansów (sygn. C-335/19), dotyczącej zgodności polskich przepisów w zakresie ulgi na złe długi w VAT z regulacjami unijnymi.
Wyrok ten oceniany jest pozytywnie przez prawników Kancelarii Graś i Wspólnicy. Stwarza on szansę dla wielu przedsiębiorców na odzyskanie VAT, w szczególności w sytuacji nieuregulowania przez dłużników należności, gdy dłużnicy ci są w stanie upadłości lub likwidacji.
Zgodnie z polskimi przepisami ustawy o VAT podatnik może skorzystać z ulgi na złe długi (skorygować swój podatek należny od sprzedaży). Przepisy te wyłączają jednak taką możliwość, jeżeli nabywca nie był zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, jest w trakcie restrukturyzacji, upadłości lub likwidacji. Zdaniem unijnego Trybunału polskie regulacje, które uzależniają możliwość zwrotu podatku VAT od tego, czy odbiorca faktury jest np. wciąż funkcjonującym podmiotem, są niezgodne z regulacjami UE. Wykluczają bowiem możliwość odzyskania pieniędzy w sytuacji bankructwa kontrahenta lub zakończenia jego działalności. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej przychylił się do stanowiska Rzecznika Generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 4 czerwca 2020 r.
Fakt, że odbiorca świadczenia znajduje się w trakcie postępowania upadłościowego, jest okolicznością, która może potwierdzać, że niewywiązanie się z płatności ma charakter ostateczny. To samo dotyczy faktu, że odbiorca świadczenia znajduje się w likwidacji. Ograniczenie dopuszczalności dokonania korekty podstawy opodatkowania w przypadkach, gdy jest niemal pewne, że brak zapłaty uzgodnionego świadczenia wzajemnego ma charakter ostateczny, nie jest zatem ani możliwe, ani proporcjonalne.
TSUE w ślad za Rzecznikiem Generalnym, wskazał że artykuł 90 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej nie zezwala państwom członkowskim na wyłączenie możliwości dokonania korekty zobowiązania podatkowego podatnika wykonującego świadczenie na tej podstawie, że w chwili wykonania świadczenia lub w chwili dokonania korekty odbiorca świadczenia jest już w trakcie postępowania upadłościowego lub w likwidacji.
Konsekwencje dla podatników
Wyrok TSUE umożliwia odzyskanie VAT w ramach ulgi na złe długi przez podatników, których kontrahenci znaleźli się w stanie upadłości lub likwidacji. Wyrok stwarza również szansę na zastosowanie ulgi na złe długi również w przypadkach w których polskie przepisy uzależniają taką możliwość od statusu dłużnika.
Przypominamy że do końca 2020 r. można składać korekty deklaracji oraz wnioski o nadpłatę sięgające wstecz do grudnia 2014 r.
