W dzisiejszym artykule z cyklu „Prawnik na roli” przedstawimy Państwu najważniejsze zmiany, które obowiązują od 1 stycznia 2025 r. i mają ogromne znaczenie dla Rolników. Zmiany dotyczą m.in. ekoschematów, renty wdowiej oraz wymogów związanych z warunkowością społeczną.
Mechanizm warunkowości społecznej
W pierwszej kolejności nie możemy nie wspomnieć o mechanizmie warunkowości społecznej. Jest to novum, które od 2025 r. będzie częścią składową w płatnościach bezpośrednich. Wyjaśniamy, że mechanizm warunkowości społecznej uzależnia wysokość dopłat od przestrzegania wybranych krajowych przepisów z zakresu prawa pracy i zasad BHP. Podkreślamy, że od stycznia 2025 r. jest to obowiązkowy element systemu płatności we wszystkich państwach UE. Podkreślamy, że tylko wykonanie wszystkich wymogów wynikających z przedmiotowego mechanizmu doprowadzi do uzyskania wsparcia finansowego w pełnej wysokości.
Norma GAEC 2
Według zapowiedzi w 2025 r. wejdzie w życie ostatnia z norm warunkowości we WPR 2023-2027. Dotyczy to oczywiście wdrożenia od stycznia 2025 r. normy GAEC 2 – Ochrona terenów podmokłych i torfowisk. Wspomniana norma ma według założeń UE przyczyniać się do ochrony bioróżnorodności. Wymogi dotyczą trwałych użytków zielonych i gruntów ornych. Wprowadzenie normy GAEC 2 ma na celu ochronę gleb bogatych w węgiel oraz terenów podmokłych. Obowiązek wyznaczenia obszarów objętych tą normą wynika z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115 i dotyczy tylko gruntów użytkowanych rolniczo.
Ekoschematy
Wiele zmian dotknie płatności bezpośrednich w zakresie ekoschematów. Ministerstwo Rolnictwa zapowiada rozszerzenie przepisów ekoschematu [Grunty wyłączone z produkcji] o możliwość ubiegania się przez Rolników o wsparcie nie tylko do gruntów ugorowanych. Taka możliwość ma dotyczyć także gruntów ugorowanych, na których położone są nowo utworzone elementy krajobrazu (żywopłoty, pasy gruntów zadrzewionych, zadrzewienia liniowe, pojedyncze drzewa, zagajniki śródpolne, rowy, oczka wodne, miedze śródpolne lub strefy buforowe).
To jednak nie koniec reformy ekoschematu, bowiem od 2025 r. obowiązują następujące zmiany: (i) rozszerzenie ekoschematu [Retencjonowanie wody na TUZ] o obszary objęte nową normą GAEC 2, (ii) zróżnicowanie stawek w ramach ekoschematu [Integrowana Produkcja Roślin], które wyniosą dla upraw: sadowniczych ok. 342,70 euro/ha, jagodowych ok. 309,21 euro/ha, rolniczych ok. 146,07 euro/ha, warzyw ok. 309,21 euro/ha, (iii) obniżenie punktacji w ramach praktyk [Uproszczone systemy uprawy] oraz [Wymieszanie słomy z glebą] w ramach ekoschematu [Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi], (iv) wprowadzenie możliwości wsparcia do stosowania nawozowych produktów mikrobiologicznych, (v) wdrożenie nowego ekoschematu [Materiał siewny] kategorii elitarny lub kwalifikowany, (vi) wprowadzenie limitu powierzchniowego dopłat w ramach ekoschematów na poziomie gospodarstwa.
Renta wdowia
Informujemy również, że od 1 stycznia 2025 r. wchodzą w życie przepisy, dzięki którym wdowy i wdowiec będą mogli pobierać zbiegające się świadczenia wg nowych zasad, tzw. renta wdowia. Wypłata świadczeń rolnikom w zbiegu będzie możliwa od 1 lipca bieżącego roku.
Podatek rolny
Przypominamy także, że w tym roku ulegnie zmianie wysokość podatku rolnego, który jest obliczany na podstawie średniej ceny żyta podanej przez GUS. Pozytywną informacją jest fakt, że wysokość podatku rolnego w 2025 r. będzie niższa niż w roku poprzednim. Przypominamy, że podatek ten ma 2 stawki: (i) za grunty gospodarstwa rolnego to równowartość 2,5 kwintala żyta – od 1 hektara przeliczeniowego 215,85 zł w 2025 oraz (ii) za pozostałe grunty rolne, które podlegają podatkowi rolnemu, to równowartość 5 kwintali żyta – od 1 hektara będzie to w 2025 roku 431,70 zł.
Oczywiście zwracamy Państwa uwagę, iż nie są to wszystkie zmiany, bowiem na 2025 r. planowane jest podniesienie kwoty odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu oraz zasiłku chorobowego. Co więcej zmienią się również zasady weryfikacji rolnika aktywnego zawodowo.
Zapewniamy Państwa, że o wszystkich zmianach, które wejdą już w życie będziemy informować na bieżąco, a już teraz zapraszamy do lektury kolejnego artykułu.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 23 stycznia 2025 r.
autor/redaktor cyklu:
Nasze artykuły i alerty prawne możesz otrzymywać jako pierwszy, prosto na swoją skrzynkę mailową! Zapisz się do newslettera klikając w link lub skontaktuj się z nami pod adresem mailowym social@kglegal.pl, aby spersonalizować wysyłane treści.
