Powracając do tematyki planowanej nowelizacji ustawy o cudzoziemcach – druk No. 2865, przystępujemy do omówienia zasadniczej treści celu i potrzeby pełnego wdrożenia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. Urz. UE L 312 z 7.12.2018, str. 1 z późn. zm) i jego prawidłowego wprowadzenia w polskie normy prawne przedstawiamy szczegóły proponowanych rozwiązań i zmian.
Artykuł 3 rozporządzenia nr 2018/1860. Wprowadzanie do Systemu Informacyjnego Schengen (SIS) wpisów dotyczących powrotu
Art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 2018/1860 określa, iż państwa członkowskie wprowadzają do Systemu Informacyjnego Schengen wpisy dotyczące obywateli państw trzecich, którzy są objęci decyzją nakazującą powrót w celu umożliwienia sprawdzenia, czy wypełniono zobowiązanie do powrotu, oraz w celu ułatwienia wykonania decyzji nakazujących powrót. Wpis dotyczący powrotu wprowadza się do Systemu Informacyjnego Schengen niezwłocznie po wydaniu decyzji nakazującej powrót.
Natomiast jak stanowi art. 3 ust. 4 rozporządzenia nr 2018/1860 we rekordzi dotyczącym powrotu natychmiast odnotowuje się termin dobrowolnego wyjazdu wyznaczony zgodnie z art. 7 dyrektywy 2008/115/WE. Ponadto w rekordzie odnotowuje się każde przedłużenie tego terminu.
Z kolei zgodnie z art. 3 ust. 5 rozporządzenia nr 2018/1860 określone jest, iż w rekordzie dotyczącym powrotu natychmiast odnotowuje się również każdoczesne zawieszenie lub odroczenie terminu wykonania decyzji nakazującej powrót, w tym w wyniku wniesienia od niej odwołania.
Na gruncie omawianej nowelizacji – w celu wprowadzenia warunków prawnych dla stosowania przez organy polskie m. in. art. 3 rozporządzenia nr 2018/1860, projekt ustawy przewiduje dodanie w Dziale VIII ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach zatytułowanym „Kontrola legalności pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i zobowiązanie cudzoziemca do powrotu”, Rozdziału 2a zatytułowanego „Umieszczanie, aktualizacja i usuwanie w Systemie Informacyjnym Schengen do celów, o których mowa w art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 2018/1860, danych cudzoziemców, którym zostały wydane decyzje o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, oraz konsultacje dotyczące takich wpisów”, zawierającego przepisy:
Zgodnie z art. 347a ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach określone jest, iż Komendant Główny Straży Granicznej umieszcza w SIS dane cudzoziemca do celów, o których mowa w art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 2018/1860, w przypadku gdy:
komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej wydał decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu. Ponadto, zgodnie z art. 347g, KGSG w przypadku wydania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych na podstawie art. 329a ust. 1 (tj. szczególny przypadek właściwości ministra właściwego dla MSW do wydania decyzji o zobowiązaniu do powrotu, w przypadku obawy co do cudzoziemca, że może on prowadzić działalność terrorystyczną lub szpiegowską, albo podejrzewanego o popełnienie jednego z takich przestępstw), umieszcza, na jego wniosek, dane cudzoziemca w SIS.
Ponadto, w proponowanym zapisie art. 347c ustawy przewidziano zobowiązanie do aktualizacji tego wpisu przez KGSG w szeregu okoliczności, związanych z procedurą decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, ze względu na okoliczność, iż nieostateczność decyzji administracyjna nie kreuje przecież zasadniczo wykonalnego i przymusowego zobowiązani dla adresata.
Aktualizacja wpisu danych cudzoziemca w SIS dotyczy okoliczności w których:
- od decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, która nie podlega natychmiastowemu wykonaniu ( i nie zachodzi przypadek określony w art. 315 ust. 5 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach albo decyzji nie został przez organ nadany rygor natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 108 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego), zostało wniesione odwołanie, a zatem nie nastąpiła zmiana terminu dobrowolnego wyjazdu,
- organ odwoławczy utrzymał w mocy w całości, albo w części decyzję o zobowiązaniu do powrotu,
- nastąpiło przedłużenie terminu na wniosek cudzoziemca (art. 316 ust. 2 ustawy, lub art. 138 § 1 pkt 2 KPA),
- wydano postanowienie o wstrzymaniu wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu przez organ odwoławszy, albo WSA, NSA min. art. 61 § 6 ppsa.
- zobowiązanie cudzoziemca do powrotu nie podlega wykonaniu z przesłanek art. 330 ust. 1 ustawy,
- nastąpiło uchylenie, lub stwierdzono nieważność decyzji o zobowiązaniu (II instancja lub WSA, NSA) tj. prawidłowe zapewnienie stosowanie art. 3 (ust. 1,4,5) rozporządzenia nr 2018/1860.
Propozycja nie obejmuje natomiast nie zakłada zmiany co do uwzględniania w dodatkowo w rekordach SIS zapisów co do cudzoziemców czekających ośrodkach detencyjnych na wydalenie, ani otrzymujących natychmiast wykonalne zobowiązanie do powrotu od razu na granicy zewnętrznej państwa członkowskiego.
O dalszych szczegółach proponowanych zmian wprowadzających pełną implementację rozporządzenia 2018/1860 PEiR będziemy informować w kolejnych materiałach.
źródło: https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk.xsp?nr=2865
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 3 lutego 2023 r.
