Dziś rozpoczynamy nowy cykl artykułów, w którym będziemy analizować różne aspekty wynikające z realizacji inwestycji, w których pojawiają się zagadnienia związane z wodami. W dzisiejszym poranku rozpoczynamy od podstaw, a więc przybliżamy cel ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne („Prawo wodne”) oraz czym są wody w jej rozumieniu.
Nadrzędnym celem ustawy jest regulacja gospodarowania wodami zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, w szczególności kształtowania i ochrony zasobów wodnych, korzystanie z wód oraz zarządzanie zasobami wodnymi, sprawy własności wód oraz gruntów pokrytych wodami, zasady gospodarowania tymi składnikami jako mieniem Skarbu Państwa. Co to zatem oznacza?
Przepisy Prawa wodnego stosuje się do wód śródlądowych oraz morskich wód wewnętrznych. Prawa wodnego nie stosuje się do usług wodnych w zakresie magazynowania, uzdatniania lub dystrybucji wód powierzchniowych i wód podziemnych oraz odbioru ścieków, do których to stosuje się przepisy ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.
Zgodnie z art. 9 Prawa wodnego, gospodarowanie wodami powinno być prowadzone z zachowaniem zasady racjonalnego i całościowego traktowania zasobów wód powierzchniowych i podziemnych, z uwzględnieniem ich ilości i jakości. W gospodarowaniu wodami uwzględnia się zasadę wspólnych interesów i wymaga się współdziałania administracji publicznej, użytkowników wód i przedstawicieli lokalnych społeczności w zakresie pozwalającym uzyskać maksymalne korzyści społeczne. Opiera się na zasadzie zwrotu kosztów usług wodnych, uwzględniających koszty środowiskowe i koszty zasobowe oraz analizę ekonomiczną. Prowadzi się w zgodzie z interesem publicznym, nie dopuszczając do wystąpienia możliwego do uniknięcia pogorszenia ekologicznych funkcji wód oraz pogorszenia stanu ekosystemów lądowych zależnych od wód.
Z kolei, zarządzanie zasobami wodnymi służy zaspokajaniu potrzeb ludności i gospodarki oraz ochronie wód i środowiska związanego z tymi zasobami, w szczególności w zakresie zapewnienia odpowiedniej ilości i jakości wody dla ludności, ochrony przed powodzią i suszą, ochrony zasobów wodnych przed zanieczyszczeniem oraz niewłaściwą lub nadmierną eksploatacją, utrzymywania lub poprawy stanu ekosystemów wodnych i zależnych od wód, zapewnienia wody na potrzeby rolnictwa oraz przemysłu, tworzenia warunków dla energetycznego, transportowego oraz rybackiego wykorzystania wód, zaspokojenia potrzeb związanych z turystyką, sportem oraz rekreacją.
Organami właściwymi w sprawach gospodarowania wodami są: minister właściwy do spraw gospodarki wodnej, minister właściwy do spraw żeglugi śródlądowej, Prezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, dyrektor zarządu zlewni Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, kierownik nadzoru wodnego Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, dyrektor urzędu morskiego, wojewoda, starosta, wójt (burmistrz lub prezydent miasta). Do postępowania przed organami stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Prezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie pełni funkcję organu wyższego stopnia w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego w stosunku do dyrektorów regionalnych zarządów gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie w sprawach określonych Prawem wodnym. Dlatego w zależności od sprawy istotne jest prawidłowe określenie właściwego organu.
Ważnym elementem jest także podział wód, uregulowany w art. 18-26 Prawa wodnego. Wody dzielą się przede wszystkim na wody powierzchniowe i wody podziemne. Wody, z wyłączeniem morskich wód wewnętrznych i wód morza terytorialnego są wodami śródlądowymi. Wodami powierzchniowymi są wody morza terytorialnego, morskie wody wewnętrzne oraz śródlądowe wody powierzchniowe. Śródlądowe wody powierzchniowe dzielą się zaś na śródlądowe wody płynące oraz śródlądowe wody stojące.
- Śródlądowymi wodami płynącymi są wody w: ciekach naturalnych oraz źródłach, z których te cieki biorą początek, jeziorach oraz innych naturalnych zbiornikach wodnych o ciągłym albo okresowym naturalnym odpływie lub odpływie wód powierzchniowych, sztucznych zbiornikach wodnych usytuowanych na wodach płynących, kanałach.
- Śródlądowymi wodami stojącymi są wody śródlądowe w jeziorach oraz innych naturalnych zbiornikach wodnych niezwiązanych bezpośrednio, w sposób naturalny, z powierzchniowymi śródlądowymi wodami płynącymi.
Możemy wyróżnić również wody przejściowe, którymi są wody powierzchniowe znajdujące się w ujściach rzek lub w pobliżu ujść rzek, które z uwagi na bliskość wód słonych wykazują częściowe zasolenie, pozostając w zasięgu znaczących wpływów wód słodkich oraz morskie wody wewnętrzne Zatoki Gdańskiej.
Prawo wodne definiuje również urządzenia wodne jako urządzenia lub budowle służące do kształtowania zasobów wodnych lub korzystania z tych zasobów, w tym: urządzenia lub budowle piętrzące, przeciwpowodziowe, regulacyjne, kanały, rowy, sztuczne zbiorniki usytuowane na wodach płynących oraz obiekty związane z tymi zbiornikami, stawy, a w szczególności stawy rybne oraz stawy przeznaczone do oczyszczania ścieków albo rekreacji, obiekty służące do ujmowania wód powierzchniowych oraz wód podziemnych, obiekty energetyki wodnej, wyloty urządzeń kanalizacyjnych służące do wprowadzania ścieków do wód, do ziemi lub do urządzeń wodnych oraz wyloty służące do wprowadzania wody do wód, do ziemi lub do urządzeń wodnych, stałe urządzenia służące do połowu ryb lub do pozyskiwania innych organizmów wodnych, urządzenia służące do chowu ryb lub innych organizmów wodnych w wodach powierzchniowych, mury oporowe, bulwary, nabrzeża, mola, pomosty i przystanie, stałe urządzenia służące do dokonywania przewozów międzybrzegowych.
Z kolei, przez wody podziemne rozumie się wszystkie wody znajdujące się pod powierzchnią ziemi w strefie nasycenia, w tym wody gruntowe pozostające w bezpośredniej styczności z gruntem lub podglebiem.
Już za tydzień będziemy analizować kolejne elementy związane z Prawem wodnym niezwykle istotne dla rynku nieruchomości, jakim są zasady obrotu gruntami pokrytymi wodami i pierwokupy z nimi związane.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 19 lutego 2024 r.
autor:
