W dzisiejszym artykule z cyklu „Wtorkowe Poranki dla Budowlanki” omówimy zasady przenoszenia pozwoleń wodnoprawnych, gdyż ustawodawca, podobnie jak w przypadku innych decyzji administracyjnych, takich jak np. pozwolenie na budowę, czy też decyzja o warunkach zabudowy, zdecydował się na uregulowanie tej kwestii czyniąc takie decyzje przenoszalnymi na inne podmioty. Dzisiaj przeanalizujemy także samą procedurę przenoszenia pozwoleń wodnoprawnych, jak również zastanowimy się nad tym co może wydarzyć się krok przed wydaniem takiej decyzji, a więc nad możliwością dokonywania zmian podmiotowych w trakcie trwającego postępowania o wydanie pozwolenia wodnoprawnego.
Skoro ustaliliśmy już, że pozwolenia wodnoprawne są co do zasady przenoszalne na inne podmioty, to warto sięgnąć do odpowiednich przepisów, aby sprawdzić jakie warunki musimy spełnić, aby móc przenieść taką decyzję na inny podmiot.
W pierwszej kolejności – musimy mieć oczywiście wydaną taką decyzję (choćby nie była nawet ostateczna). Dalej musimy sięgnąć do brzmienia art. 411a ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne („Prawo wodne”).
Na marginesie należy wskazać, że możliwość przenoszenia pozwoleń wodnoprawnych została wprowadzona dopiero w ramach nowelizacji, która weszła w życie z dniem 20 września 2019 r. Zgodnie z ogólną zasadą przyjętą w ramach prawa administracyjnego, przeniesienie jakiejkolwiek decyzji administracyjnej jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy ustawodawca wprost wskazuje na taką możliwość. Łatwo więc zauważyć, iż do czasu wejścia w życie ww. nowelizacji, zasadniczo jedyną możliwością przeniesienia takiego pozwolenia na inny podmiot było przeniesienie jej w drodze tzw. „następstwa prawnego”, a więc poprzez przejęcie przez następcę prawnego całości praw i obowiązków poprzednika (a więc i w tym pozwolenia wodnoprawnego) co mogło mieć miejsce np. w sytuacji łączenia, podziału czy też przekształcenia spółek prawa handlowego. W sposób oczywisty powodowało to znaczne trudności dla obrotu prawnego, gdyż nie było możliwe przeniesienie pozwolenia wodnoprawnego na przykład w przypadku zakupu nieruchomości, dla której zostało wydane takie pozwolenie.
Na szczęście ustawodawca dość szybko zwrócił uwagę na istnienie takiej bariery w obrocie i w konsekwencji zdecydował się znowelizować Prawo wodne i uregulować kwestię przenoszenia pozwoleń wodnoprawnych.
Tym samym obecnie, aby przenieść pozwolenie wodnoprawne na rzecz innego podmiotu (możemy się tutaj odwołać do opisanego powyżej przypadku dot. nabywcy nieruchomości) należy spełnić następujące przesłanki:
- strona, na rzecz której pozwolenie wodnoprawne zostało wydane wyraża zgodę na przeniesienie takiego pozwolenia na inny podmiot;
- podmiot, na który ma zostać przeniesiona decyzja, przyjmuje wszystkie warunki wynikające z pozwolenia wodnoprawnego.
Bardzo ważne jest to, że spełnienie ww. przesłanek daje obu podmiotom niemal pewność, że decyzja zostanie przeniesiona. Wynika to z faktu, iż organ administracji ma w takiej sytuacji obowiązek wydania decyzji administracyjnej o przeniesieniu pozwolenia wodnoprawnego.
Jednakże należy pamiętać, iż nie jest to zasada nienaruszalna, gdyż organ administracji posiada również pewne uprawnienia do tego, aby odmówić przeniesienia pozwolenia wodnoprawnego. Dzieje się to w sytuacjach, gdy podmiot, na który ma nastąpić przeniesienie nie wywiązuje się z obowiązków wynikających z:
- dotychczas wydanych na jego rzecz pozwoleń wodnoprawnych albo
- przeniesionych na jego rzecz pozwoleń wodnoprawnych.
Powyższe ograniczenia wydają się zatem całkowicie zrozumiałe, gdyż ustawodawca musiał pozostawić organom administracji pewien margines decyzyjny, aby nie dopuszczać do przenoszenia pozwoleń na podmioty, co do których istnieją uzasadnione obawy, iż nie będą takich decyzji wykonywać w ogóle bądź będą je wykonywać w sposób nieprawidłowy. Jest to przejaw ochrony przez państwo materii szczególnej, jaką są stosunki wodnoprawne z uwagi na ich znaczenie środowiskowe oraz gospodarcze.
Podsumowując tę część naszego artykułu, należy zauważyć, że przeniesienie pozwolenia wodnoprawnego jest dokonywane w ramach odrębnej decyzji administracyjnej (a więc decyzji o przeniesieniu pozwolenia wodnoprawnego), a zatem poprzedzone jest normalnym postępowaniem administracyjnym (wraz z wynikającymi z tego faktu prawami i obowiązkami zarówno stron postępowania, jak i organu, który to postępowanie prowadzi). Postępowanie wszczynane jest na wniosek podmiotu, na rzecz którego przenoszone jest to pozwolenie. Do takiego wniosku należy załączyć oświadczenie podmiotu, na rzecz którego decyzja ma zostać przeniesiona, o przyjęciu wszystkich warunków w niej określonych. Zasadniczo stronami tego postępowania będą więc podmiot, na rzecz którego zgoda została wydana oraz podmiot, na rzecz którego decyzja ma zostać przeniesiona.
Przejdźmy teraz do omówienia, co dzieje się na etapie przed wydaniem pozwolenia wodnoprawnego, a więc podczas toczącego się przed organem postępowania administracyjnego o wydanie takiej decyzji. W takiej sytuacji zastosowanie znajdzie zasada określona w art. 30 § 4 k.p.a, zgodnie z którą w sprawach dotyczących praw zbywalnych lub dziedzicznych, w razie zbycia prawa lub śmierci strony (zastosowanie znajdzie tutaj również sytuacji likwidacji osoby prawnej) w toku postępowania, na miejsce dotychczasowej strony wstępują jej następcy prawni. Zatem w przypadku nabycia np. nieruchomości, której dotyczy wszczęte i będące w toku postępowanie o wydanie pozwolenia wodnoprawnego, nabywca takiej nieruchomości, jako podmiot będący następcą prawnym w rozumieniu tego przepisu, staje się stroną takiego postępowania i po spełnieniu warunków wymaganych dla uzyskania takiej decyzji stanie się jej adresatem.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.
Stan prawny na dzień 19 marca 2024 r.
autor:
